122
122
ca drzewostanu odpowiadająca przeciętnemu przekrojowi (dg). średnia
/fn«HiArl*knu \L'7nr»'m 1 or#>ua ( Jt \ nr?pri/»t r\\< um.iL
ca drzewostanu odpowiadająca przeciętnemu przekrojowi (dg). średnia
drzewostanu określona wzorem Loreya (hi)' przeciętny wiek drzewostanu t> nia wartość procentu grubości kory (c) i średnia wartość ilorazu qDUla*^ drzewostanu określono liczbę kształtu i następnie określono zmienność tej ^ Otrzymano współczynnik zmienności picrśnicowej liczby kształtu strzały « ^ równy 6,6%. Gdybyśmy więc przyjęli dla każdego drzewostanu taką samąwir,,. liczby kształtu równą średniej arytmetycznej wyliczonej ze 100 drzewosunii błąd średni w ocenie liczby kształtu byłby równy 6.6%. Aby ograniczyć wieka, błędu oceniono siłę związku między liczbą kształtu i różnymi cechami drae»c*n (obliczono współczynniki korelacji) i następnie określono współczynniki nweur-ści liczby kształtu z wyłączonym wpływem wymienionych wyżej cech. Z puda widzenia dokładności najlepszym zestawem cech jest taki. przy uwzględnienie rego zmienność picrśnicowej liczby kształtu jest najmniejsza.
Zestaw cech można podzielić na 3 grupy (rys. 38).
1 eruoa - uw/olrrininnn nmcent omhośri korv i wiek drzewostanu. Od Ctt
^ ^ *V
*0
II
III
•ffl"Wych
Ryeuoek M
7/ŁpOtotyWk wn^nnotci lejtoy ksneftu *tr/eł w korze dla drzewostanów
F, = 0.404997 +
F\ = 0.370305 +
czynmk zmienności liczby kształtu drzewostanu z wyłączonym wpływem cech zaliczonych do tej grupy niewiele różni się od ogólnego współczynnika zmienności Stąd wniosek, zc zarówno wzory empiryczne, jak i tablice liczb kształtu, oparte na samym procencie grubości kory i wieku lub obu tych cechach razem, cechowałyby się małą dokładnością.
II grupa uwzględnia ona w zestawie cech przeciętną pierśnicę i średnią wysokość drzewostanu. W dwóch wariantach uwzględniono także procent grubości kory i wiek drzewostanu. Grupa ta cechuje się wyraźnie mniejszymi współczynnikami zmienności w porównaniu z grupą I. Wynika to stąd. że pterśmcowa liczba kształtu drzewostanu jest dość silnie skorelowana z przeciętną pterśmcą i średnią wysokością drzewostanu. Z grupy 11 na szczególną uwagę zasługuje wanant opracowania wzoru empirycznego, opartego na średniej wysokości drzewostanu Uwzględnienie przy budowie wzoru empirycznego innych cech drzewostanu - pierśnicy. procentu grubości kory lub wieku - nie zwiększyłoby dokładności takiego wzotu.
III grupa - uwzględniono iloraz q21 dodatkowo średnią wysokość i przeciętną pierśnicę drzewostanu. Liczba kształtu drzewostanu jest bardzo silnie skorelowana z ilorazem q2■ Stąd zmienność liczby kształtu z wyłączonym wpływem tej cechy jest stosunkowo mała. Dalsze zmniejszenie współczynnika zmienności uzyskuje się przez wyłączenie wpływu średniej wysokości drzewostanu. Wanant ten. uwzględniony w tablicach liczb kształtu opracowanych przez Schiffla, zapewnia dużą dokładność zarówno wzorów empirycznych, jak i tablic. Uwzględnienie przy budowie wzorów empirycznych, oprócz ilorazu q2 i średniej wysokości drzewostanu, dodatkowo przeciętnej pierśnicy nie prowadzi do zwiększenia dokładności wzoru.
Biorąc pod uwagę zarówno dokładność, jak i prostotę wzoru, uwzględniono przy jego budowie średnią wysokość drzewostanu. Na podstaw ie materiału zebranego w 340 drzewostanach sosnowych opracowano następujące wzory na picrśnieową liczbę kształtu (Bruchwald !978b):
1,161508 hL-\. 3
0.526942 h, - 1.3
gdzie:
- pierśnicowa liczba kształtu strzał w korze drzewostanu.
F-\ - pierśnicowa liczba kształtu strzał bez kory drzewostanu (stosunek miąższowi bez. kory do objętości walca opartego na pierśnicy w korze i wysokości drze wa).
Aby określić pierśnicową liczbę kształtu drzewostanu zgodnie ze wzorami 55) i (3.56). należy ustalić średnią wysokość drzewostanu (A, i. po cz\m po pod