Nauczyciel wychowawca
były dla niego swoistą kotwicą. Swoim postępowaniem nauczycielką potwierdzała kulturalną tożsamość i niezależność chłopca. Kierowała się wartościami, które uważa za ważne - prawem każdego ucznia do opieki i zaufania.
Refleksje
• Jak zareagowałeś na tę historię?
• Co podziwiasz, co podważasz, czego zazdrościsz?
• Czego nie potrafisz zrozumieć? Jakie ma to dla Ciebie znaczenie?
• Co stałoby się z chłopcem, gdyby chodził do Twojej szkoły?
• Czego możesz się nauczyć od tej młodej nauczycielki?
Tam, gdzie są trudni uczniowie, są też trudności w relacjach między ludźmi i skomplikowane środowisko. Trzeba brać to pod uwagę, pomagając młodym ludziom, którzy próbują wbrew wszystkiemu budować zdrowy obraz siebie. Postępy będą możliwe, jeśli nauczycie! pogodzi się z faktem, że on, przedstawiciel białej rasy, i kolorowy uczeń są osobami ukształtowanymi przez odmienne kultury. Dostrzeganie różnic, i przekraczanie barier pomoże złagodzić cierpienie ucznia, podbudować jego poczucie własnej wartości i wzmocnić tożsamość kształtowaną na bazie dokonywanych wyborów i doświadczaniu siebie w kontakcie z białymi.
Nauczyciel, który zechce pełnić rolę wrażliwego kulturowo pomocnika i zacznie nawiązywać z czarnymi uczniami dobre relacje, z pewnością doświadczy trudności i czasem dojdzie do wniosku, że dotarł do granic swoich możliwości. Na szczęście wspaniałą nagrodą za wszystkie trudy jest przekonanie, iż uczy się młodzież lubić i cenić różnice między ludźmi i kochać samych siebie.
Rozdział 10
Garry Homby
Mam dwoje dzieci. W chwili śmierci ich siedmioletniego brata, koledzy w szkole zostali poproszeni przez wychowawców, by po ich powrocie na zajęcia nie poruszali tego tematu. Nauczycielka mojej dziesięcioletniej wówczas córki straciła męża. Zrozumiała błąd i odwołała to polecenie. Powiedziała dzieciom, że powinny rozmawiać z moją córką o jej bracie, choćby po to, żeby powiedzieć, iż jest im przykro z powodu straty, jakiej doznała. Dzięki temu moja córka została otoczona pełną miłości troską przyjaciół, którzy otwarcie rozmawiali o jej bracie. [...] Mój czternastoletni syn miał mniej szczęścia. Jego rówieśnicy posłuchali polecenia. (...) Syna bardzo bolał ten pozorny brak zainteresowania i udawanie, że śmierć nie jest niczym ważnym i nie warto o niej wspominać. Był pozbawiony wsparcia i troski, które miała jego siostra1.
DOŚWIADCZANIE STRATY
Badania, którymi objęto 836 nastolatków z pierwszych klas szkól średnich w północnej Anglii, pokazały, że wielu z nich już doświadczyło dotkliwej straty2. Uczniów proszono o to, żeby z listy wybrali te zdarzenia, których doświadczyli osobiście. Oto one:
• Strata .ukochanego zwierzątka - 69% badanych napisało, że zanim ukończyło dwunasty rok życia, ich ukochane zwierzątko zdechło.
• Strata krewnego - 61% dzieci straciło kogoś z bliskiej rodziny.
• Przeprowadzka - 55% badanych napisało, że w ciągu pierwszych dwunastu lat życia przeprowadzało się, co wiązało się ze zmianą szkoły, stratą przyjaciół i rozłąką z krewnymi.
Y Mulder, Words can make it better, „Times Educational Supplement" 25.03. 1994, s. 5.
T. Branwhite, Bullying and student distress: Beneath the tip ofthe iceberg, „Educational Psychológy” 1994, nr 14(1), s. 59-71.