IMG315

(jako gdy kobieta przekroczyła swój wiek albo jest brzemienna), czy dozwolone jest szukać jej uścisku: wedle praw Platona jest to mężobójstwo. Pewne narody, między innymi mahometanie, brzydzą się obcowaniem z kobietą brzemienną: inne znów, gdy ma swoje upławy. Zenobia dopuszczała swego małżonka jeno dla jednego ładunku; to uczyniwszy, pędziła go precz od siebie na cały czas ciąży, aż do rozwiązania: wówczas dopiero dopuszczała go powtórnie do rzeczy: wspaniały zaiste i zacny przykład małżeństwa!

Mniemam iż od jakiegoś poety *, będącego w upałach i łasego na owe faramuszki, zapożyczył Platon tę opowiastkę: Jednego dnia Jupiter obskoczył swą małżonkę z taką furią miłośną, iż, nie mogąc doczekać, by weszła do łożnicy, obalił ją na podłogę i od gwałtowności rozkoszy zapomniał wielkich i ważnych rezolucji, jakie powziął był z innymi bogami na Radzie Niebieskiej, chlubiąc się, iż tyle znalazł smaku w tym raziczku, ile wówczas, kiedy pierwszy raz wziął jej był dziewictwo, w sekrecie przed rodzicami

Królowie perscy dopuszczali żony do kompanii w festynach; ale kiedy czuli, że wino ich rozgrzało i że trza im już ze wszystkim popuścić cugli swywoli, odsyłali je do komnat, aby nie czynić ich uczestniczkami swoich nie-umiarkowahych chuci; w ich zaś miejsce kazywali przyprowadzać obce, względem których nie mieli powinności szacunku. Nie wszystkie uciechy i nie wszystkie zadowolenia przygodzą się każdemu. Epaminondas kazał uwięzić jakiegoś chłopca za rozpustę; Pelopidas prosił, by go puścił wolno dla jego miłości; odmówił: później zasię przyzwolił to swojej dziewce, która też o to prosiła; przy czym rzekł, iż jest to łaska godna miłośnicy, ale nie hetmana. So-fokles, piastujący urząd pretora równocześnie z Perykle-sem, widząc przechodzącego mim^nBjędkiego chłopaka:.

_It0 cóż za ładny chłopak!" — rzekł do Peryklesa. „Przy-I stałoby to innemu, ale nie pretorowi — odparł Perykles — ten bowiem winien mieć nie tylko ręce, ale i oczy czyste." li Cesarz Aelius Werus* odpowiedział żonie, gdy się skarżyła, iż miłość swą obnosi po innych kobietach, że czyni to przez skrupuł sumienia, ile że małżeństwo jest to imię czci i godności, a nie lubieżnej i rozpustnej żądzy. Historia kościelna przechowała ze czcią pamięć niewiasty, która odtrąciła swego męża, nip chcąc znosić i podzielać jego I zbyt nieskromnych i wyuzdanych zbliżeń. Nie masz, w rzeczy, żadnej tak godziwej rozkoszy, w której zbytek i nieumiarkowanie nie byłyby naganne.

Zaiste, dobrze zważywszy, zali człowiek nie jest to ża-łośliwe zwierzę? Już sama natura ledwie że mu pozwala . kosztować jakiejś pełnej i czystej uciechy, a jeszcze on dokłada wszelkich starań, aby ją sobie skazić mędrkowaniem! Jak gdyby nie dość jeszcze był nędzny, własną sztuką i pilnością pomnaża swą ułomność.

Fortunne miseras auiimus arte vias.¹

Mądrość ludzka bardzo głupio wysila swą przemyślność, aby zmniejszyć ilość i słodycz rozkoszy, które nam przynależą; z drugiej strony cały swój dowcip i umiłowanie obraca na to, aby stroić i barwiczką ozdabiać zło i zmniejszać nam jego poczucie. Gdybym był prawodawcą jakiejś sekty, obrałbym inną drogę, bardziej naturalną, to znaczy prawdziwą, pożyteczną i świętą, i może zdobyłbym się na to, aby ją nakreślić. Bądź co bądź, nasi duchowi i cieleśni lekarze, jakoby zmówiwszy się z sobą, nie znajdują żadnej kuracji ani innego lekarstwa dla chorób ciała i duszy, jak jeno przez cierpienie, ból i udrękę. Czuwania, posty, wło-siennice, utrapienia długiej samotności, wiekuiste więzienia,

‘ sami pracujemy nad tym, aby porrmoiyć nędzę naszego istnienia.

Prop. III, 7, M-

- 299 -