Dńd«c obie arony równania (6.9) przez Qcosa oraz oznaczając tg a «j otrzymamy;
-i
[lóczyn vKi w porównaniu do jedności jest wartością bardzo małą i może ty § pominięty (tpfli = Oh otrzymujemy wzór określający minimalny promień j luku pionowego:
R = -^- 3
W równaniu (6.11) iloczyn g«ps wyraża również wielkość niezrównoważonego przyspieszenia an [m- s'2), związanego z komfortem jazdy.
Jeżeli w równaniu (6.11) wyrazimy: - promień luku R w (m), | |
- prędkość projektową vp w [km/h]. | |
— przyspieszenie ziemskie g = 9,81 [m-s-2]. | |
- przechyłkę na luku w [%], | |
to otrzymamy tę zależność w formie: | |
2 R - Vp |
(6.12)1 |
127 (rpR + 0,01 i} |
W skrajnym przypadku, eliminując przy projektowaniu dróg udział pnyj czepności, tj. przyjmując <pR = 0 (oblodzenie jezdni), zakładamy tym samjn, o, = 0. Przyjmując jednocześnie przechyłkę i = 5%, a prędkość projektom zastępując prędkością średnią potoku ruchu v = 0,8 vp, otrzymujemy zaleć* j ną wartość minimalnego promienia luku:
Kmin i-I- = 0,157 V2 (6.131!
127 0,05
Przy projektowaniu ulic dopuszcza się wykorzystanie współczynnika przyczepności poprzecznej w zależności od klasy ulicy oraz wielkości przech)# na luku (i) w przedziale od 30 do 70 procent. Odpowiada to dopuszczeni* niezrównoważonego przyspieszenia od 0,3-0,6 m/s2, co nie narusza komfort*!
/.dy. jeżeli przyjąć za dopuszczalną wielkość nie zrównoważonego przyspie-tenia o wartości 0,60— 0,65 m- s~2.
Bardzo istotnym elementem geometrycznym drogi jest krzywa przejściowa. stosowana w celu stopniowej zmiany przyspieszenia dośrodkowego przy rzejściu z prostej w luk kołowy. Pojazd przy jeździe po luku kołowym utrzy-nuje stały skręt kół przednich ustawionych pod kątem a w stosunku do azdy po prostej (rys. 6.3).
'ł---f
s
L
Rys. 6.3. Samochód na krzywej przejściowej
Przy przejeździe z prostej w łuk kołowy, kierowca wybiera odcinek przejściowy drogi, na którym dokonuje stopniowej zmiany skrętu kół przednich od wartości o = 0, do wartości a = const na łuku. Naturalnym jest przyjęcie, że przyrost kąta skrętu będzie liniowy na całej długości krzywej przejściowej.
Wychodząc z zależności:
(6.14)
gdzie: a0 — stały kąt skrętu na krzywej kołowej,
s — długość odcinka krzywej od jej początku, L — długość całkowita krzywej przejściowej
oraz związku (rys. 6.4)
(6.15)
gdzie: b — rozstaw osi kół samochodu, tg a - a. R » b