IMGD58 (2)

Edukacja alternatywna 147

cego się żyeia^traktowaniem ucznia jako bierny przedmiot wszelkich zabiegów dydaktycznych i wychowawczych.

System ten szybko zyskał rozgłos i uznanie, zaś prace M. Montessori po jej śmierci stały się bardziej popularne niż za żyda, co znalazło swoje odbide w rosnącej liczbie szkół na wszystkich kontynentach i w twórczej kontynuacji jej dzieła.

Autorka określiła wychowanie jako „pomoc osobie ludzkiej w osiąganiu przez nią niezależności", jako „pomoc dawaną dziecku od urodzenia w jego rozwoju psychicznym i duchowym"¹³⁹. Celem tak widzianego wychowania miała być tzw. normalizacja, czyli stan harmonii wewnętrznej i zewnętrznej ze światem, stan harmonii dała i duszy. „Ciało dziecka żyje poprzez przyjaźń z duszą"¹⁴⁰ uważała M. Montessori i to jest wyrazem integracji człowieka. Ponieważ pomoc niesiona przez dorosłych była rozdągnięta w czasie (rozwój dziecka jest procesem), stąd zakres pojęda „wychowawca" dotyczył wszystkich dorosłych ów rozwój wspierających.

Najważniejsze w wychowaniu i nauczaniu dziecka, według. M. Montessori, są jego zainteresowania. Stanowią on^oś, wokół ktofrei kręd się cały system oddziaływań wychowawczych. Poprzez^aturalne zainteresowania rzeczamHzjawiskami dzieci poznają rzeczywistość i samych siełpie; uczą się. Jeśli w otoczeniu występhja odpowiednie wafunki umożliwiające różnorodną działalność, będzie to spfźyjało ich optymalnemu rozwojowi. . ,

Oferty płynące właśnie ze'si*odowiska stanowią „pożywkę" dla jego rozwoju. Chłonteono z oburzającego świata, najpierw nieświadomie, pófem^w sposób zanu&ęzony i celowy różne wrażenia, zdobywał wiedzę i doświadczenhk^tóre wpływają na jego rozwój^Pfoces ten dokonuje się dzięki typowym dla okresu dzieciństwa właściwośdom, takim jak: „absorbująca psychika", „okresy szczególnej wrażliwośd", „polaryzaqa uwagi"¹⁴¹.

^IS9 Montessori M., Grundlagen meiner Pcidagogik (w:) G. Schulz-Benesch, P. Oswald,

Grundgedanken der Montessori Ptidngogik. Freiburg 1990, s. 40.

^Mn Montessori M., Liber die Bildung des Menschen. Freiburg 1987, s. 16.

¹⁴¹ Guz S., System pedagogiczny M. Montessori xu teorii i praktyce (w:) Współczesne

przemiany edukacji wczesnoszkolnej. Red. M. Jakowicka, Zielona Góra 1995, s. 133-140.