IMGY48 (3)

194 Z. KRASIŃSKI: IRYDION

[64]    Od bram kurii.

Kuria, każden budynek, w którym sąd lub senat się zbierał.

[65]    Eheu!

Po łacinie: „Niestety!”

[66]    Hesperus.

Gwiazda wieczorna, Wenera.

[67]    Polać zdrojem najty.

Nafta — gatunek oleju ziemnego, palnego. [Starożytni nie używali nafty do tych celów],

[68]    Zwycięstwem pod Zamą.

Pod Zamą Scypion Afrykański zbił na głowę Hannibala.

[69]    Całun z amiantu dla popiołów Romy.

Żeby rozeznać po spaleniu na stosie popioły ciała od popiołów stosu, starożytni zwykli trupy obwijać w koszule utkane z włókien kamienia zwanego azbest. Takie włókna prząść się dają i zowią się amiantem.

[70]    Manipule Sewera.

Legia rzymska we trzy rzędy ułożona stawała na pobojowisku. Pierwszy rząd składali hastati, drugi principes, trzeci triarii. Każdy rząd dzielił się na dwanaście manipulów. Dwie manipule stanowiły centurię, której przełożony zwał się centurion, a trzy manipule składały kohortę. W manipuli bywało najmniej po sześćdziesiąt, najwięcej po sto dwadzieścia żołnierzy.

[71]    Włosy Bereniki.

Konstelacja z siedmiu gwiazd złożona, tak nazwana od siostry i żony zarazem Ptolomeusza Euergeta, króla egipskiego, która przyrzekła włosy swoje uciąć i zawiesić w świątyni Marsa za powrotem męża z wyprawy do Azji. Dotrzymała obietnicy — ale włosy tej samej nocy zniknęły. Konon z Samos, nadworny astronom, przysiągł wtedy, że wyobserwował,

jako Zefir za rozkazem Wenery wniósł je do niebios i nazwał siedm gwiazd świecących obok Ogona Lwa — Włosami [Warkoczem] Bereniki.

[72]    Ludowi rzymskiemu przypomnę Brennuscu

Brennus, wódz Galów, który zdobywszy miasto i senat

wyrżnąwszy, kiedy okup żądany brał od Rzymian, rzucił jeszcze do szali miecz swój, z tym słowem sławnym: Vae uictisl — „Biada zwyciężonym!”

[73]    Jeżeli jesteś moim złym geniuszem.

Było wiarą ustaloną pomiędzy starożytnymi, iż każdy z nich ma dobrego i złego geniusza. Brutusowi ukazał się jego geniusz przed bitwą pod Filippami.

[74]    Sit tibi terra levts!

Formuła, którą umarłych żegnali Rzymianie odchodząc od stosu lub od urny. Zwykle nawet te słowa pisano na każdym nagrobku: „Ziemia niechaj ci lekką będzie!”

. [75] Wśród tych kolumbariów.

Pomnik dla uboższych ludzi, podobny z kształtu do gołębnika z framugami, w których stały urny, nazywał się colum-ba rium.

[76]    Stanął u progów Attala.

Znaną jest rzeczą, że senat rzymski, wydzieliwszy najpiękniejsze prowincje, zdobyte na Antiochu Wielkim, Attalowi, królowi Pergamu, kiedy tenże Attal umierał bezpotomnie,, kazał je sobie zapisać i darować.

[77]    Podniósł się wśród istmijskićh igrzysk.

Przed wdaniem się jeszcze czynnym i zdobywczym do spraw greckich poseł rzymski oświadczył publicznie na igrzyskach istmijskićh przed zgromadzonymi mieszkańcami wszystkich miast greckich, że senat i lud rzymski, wziąwszy na uwagę, o ile niesprawiedliwe są żądania króla macedońskiego i o ile