IMGi06 (2)

1

Rozwój ekspresyjnej, wyrazistej i twórczej wypowiedzi dziecka przebiega pod wpływem otoczenia. Nieprawidłowa artykulacja w mowie dorosłego, wady w płynności jego wypowiedzi, wadliwe tempo, akcent, mały zasób słów i brak barwności języka niszczą wyrazistość mowy, utrudniają dziecku jej odbiór, przeżywanie przekazywanych treści i w rezultacie stanowią zły wzór do naśladowania języka dorosłych.

d. Zaburzenia procesu myślenia

Myślenie jest czynnością umysłową, które obejmuje różnorodne procesy i operacje, za pomocą których człowiek przetwarza informacje, poznaje związki i stosunki zachodzące między zjawiskami i przedmiotami⁴³.

Myślenie umożliwia jednostce ludzkiej dochodzenie do informacji posiadanych, poddając je różnego rodzaju przekształceniom i przetworzeniom. Myślenie jest zinterioryzowanym i usystematyzowanym działaniem umysłu. Sposób myślenia jednostki określa spostrzeganie świata i wyznacza jego postępowanie. Umysł i zachodzące w nim procesy oparte są na czynnościach myślowych, które są łańcuchem operacji umysłowych, za pomocą których człowiek jest zdolny do przetwarzania informacji zakodowanych w spostrzeżeniach, wyobrażeniach i pojęciach. Dzięki nim jednostka ludzka dokonuje odkryć, tworzy muzykę, technikę, naukę, literaturę⁴⁴.

Operacja to elementarna transformacja psychiczna, która pozwala na dokonywanie się przekształceń na konkretnych przedmiotach oraz wykraczających poza to, co jest związane z bezpośrednim działaniem na przedmiotach. Zależy to od okresu i etapu rozwoju jednostki. Do elementarnych i podstawowych operacji umysłowych należą: porównywanie, kojarzenie, analizowanie, syntetyzowanie, szeregowanie,

⁴³    Psychologia ogólna. Percepcja, myślenie, decyzje, red., T. Tomaszewski, PWN, Warszawa 1995, s. 91.

⁴⁴    Ibidem, s. 92.

68