121
4. TEORIA SILNIKA SKOKOWEGO
Na stabilność pracy silnika skokowego ma wpływ współczynnik tarcia lepkiego zastosowanej cieczy i wartość momentu bezwładności tłumika, których badaniem zajęto się w pracy [70], .i
Cechami ujemnymi tłumienia z zastosowaniem cieczy są: dodatkowe straty mocy występujące przy wszystkich prędkościach oraz możli- | wości ubytku cieczy tłumiącej. i
Pożądana wartość bezwładności zewnętrznego tłumika mechanice | nego zależy od wielu czynników, do których należą (rys. 4.14): bezwład- | ność silnika; bezwładność obciążenia odniesionego do wału silnika; tar- 1 cie obciążenia; rodzaj zastosowanego sprzęgła silnik-obciążenie; pożądana I intensywność tłumienia. Według publikacji [69] w większości przypadków M bezwładność tłumika powinna być 1,5 — 4 razy większa od bezwładności ą całego układu odniesionej do wału silnika. ''W
4.3.3. Tłumienie elektromagnetyczne 1
Tłumienie elektromagnetyczne można stosować zarówno w przy- j
pad ku silników skokowych o magnesach trwałych, jak i reluktancyjnych j silników skokowych. Będzie przeprowadzona analiza, która wykaże po- I dobieństwo uzyskanych wzorów i wyciągniętych wniosków w obu przy- »p padkach. Do analizy posłużono się uproszczonymi modełami silników I skokowych: o magnesach trwałych (rys. 4.18a) i o wirniku reluktan- I cyjnym (rys. 4.18b). I
W celu uogólnienia analizy obu modeli założono, że 2p jest liczbą |
biegunów magnetycznych wirnika w silniku skokowym o magnesach f
Rys. 4.18. Uproszczone modele silników skokowych (wg [71]): a) o magnesach trwałych; b) o wirniku rcluktancyjnym
Lf
4.3. OGRANICZENIE OSCYLACJI SILNIKÓW SKOKOWYCH
121
$młych oraz liczbą zębów wirnika w reluktancyjnym silniku skokowym; obą stojany mają jednakową liczbę biegunów o identycznej podziałce r. Sposób sterowania obu silników jest również identyczny — w obu są doprowadzane na przemian do jednego z uzwojeń lub dwu jednocześnie %dpulsy napięcia o stałej wartości. Po zasileniu pojedynczego pasma wirnik ustawia się w osi jego bieguna, kiedy zaś są zasilone jednocześnie |pba pasma — pośrodku pomiędzy dwoma biegunami stojana. Przy tym ydrugim sposobie wzbudzania występuje większy moment statyczny oraz jjikuteczniejsze tłumienie, dlatego będzie on rozpatrywany w poniższej alizie, traktując zasilanie pojedynczego pasma jako przypadek szczepy-
Celem analizy będzie objaśnienie mechanizmu tłumienia elektro-ignetycznego i określenie najistotniejszych parametrów. Trzy nielinio-równania (po jednym elektrycznym dla każdego z pasm i jedno mechaniczne) muszą być zlinearyzowane, by uzyskać rozwiązanie analityczne. Ponadto, ponieważ sprawa dotyczy tłumienia, najkorzystniejsze będzie zlinearyzowanie równań przy położeniu równowagi. Będzie korzystne rozpatrzenie wpierw oddzielnie silnika o magnesach trwałych i o wirniku reluktancyjnym, a następnie przedstawienie wyników w uogólnionej, bezwymiarowej postaci.
W silniku o magnesach trwałych, gdy wytworzony przez magnes trwały strumień skojarzony wyniesie N<P,„ (gdzie N jest liczbą prętów uzwojenia <Pm zaś maksymalnym strumieniem wytworzonym przez magnes trwały), wówczas moment obrotowy wytwarzany dzięki prądowi JL w paśmie 1 określi równanie
Mi — -pN^mIls\r\pO (4.60)
Podobnie, moment wytwarzany przez prąd I2 wyrazi się wzorem
M2 = ~pN4>mI2 sin/>(0-T) (4.61)
Równanie ruchu wirnika d20 d0
J dt2 dt JrpN<p"'Ix s™pO + pN4>„f2 sinp(0~r) = 0
Występujące we wzorze oznaczenie D jest współczynnikiem tłumienia lepkiego, który uwzględnia występowanie momentu tarcia i oporu powietrza, a także zjawisk elektromagnetycznych, jak histereza i prądy wirowe.