metody pracy z grupą w poradnictwie zawodowym stronaD 45

Rola pracy grupowej w poradnictwie wynika ze szczególnych potrzeb grupy i ma wyraźnie rozwojowy charakter. Uczestnicy sami mogą nadawać kierunek pracy w swojej grupie bądź koncentrować sic na określonym temacie.

W poradnictwie wykorzystuje sic aktywne metody pracy z grupą (por. rozdział: Formy pracy grupowej), co ułatwia uczestnikom zdobywanie informacji i poszerza repertuar posiadanych przez nich umiejętności. W czasie pracy metodami aktywnymi takimi, jak metoda warsztatowa, uczestnicy mają okazję do rozwoju osobistego. konfrontacji wiedzy teoretycznej z. nabywaniem umiejętności praktycznych i zawodowych. Według Wojciechowskiego (1998) aktywna metoda to takie działanie, które odwołuje się i uwzględnia emocjonalny aspekt procesu /dobywania wiedzy i umiejętności, wykorzystując aktywną technikę w odpowiednim momencie i w odpowiedni sposób, do zewnętrznego organizowania sytuacji pracy z. grupą. Istotą tej pracy jest takie kreowanie sytuacji, aby uczestnicy mogli być aktywni, wykorzystywać własne doświadczenia i wytwarzać optymalny poziom zaangażowania poznawczego i emocjonalnego. Ważnym elementem staje się proces grupowy (rozwój grupy), co powoduje zbudowanie relacji pomiędzy prowadzącym a uczestnikami grupy oraz wykorzystanie i trafne powiązanie w czasie zajęć potrzeb i oczekiwań uczestników (Kędzierska, Tarkowska. 2<XKI).

W pracy doradczej dotyczącej rozwoju zawodowego, aktywnego funkcjonowania w roli zawodowej i analizy ścieżki kariery oprócz poradnictwa opaitego na grupowych metodach warsztatowych wykorzystuje się podejście indywidualne. Spotkania indywidualne uzupełniają pracę grupową, zapewniają wspieranie procesu zmian, pozwalają na wzmacnianie motywacji do podjęcia konkretnych działań. Indywidualny kontakt z doradcą umożliwia szczegółowe zaplanowanie czynności zmierzających do np. znalezienia pracy, opracowania indywidualnego bilansu kompetencji zawodowych, rozwiązania problemów o bardzo osobistym charakterze. które nie były ujęte w programie pracy z. grupa. Indywidualna rozmowa doradcza może poprzedzać pracę w grupie, ale może być również wykorzystywana w trakcie trwania spotkań grupowych lub po ich zakończeniu.

Spotkania indywidualne mają zwykle na celu:

•    głębsze poznanie;

•    nawiązanie bliskiego kontaktu w sytuacji doradzania;

•    diagnozę obszarów objętych osobistą trudnością;

•    wzmacnianie motywacji i przygotowanie do procesu zmian;

•    planowanie konkretnych działań i sprawdzanie ich skuteczności;

•    rozwijanie indywidualnych umiejętności wspierających proces poszukiwania pracy.

a 4

Trudno jest porównywać te dwie formy pracy doradcy. Każda z nich służy bowiem realizacji innych celów w rozwoju zawodowym. Współczesne koncepcje praktycznej pracy w dziedzinie doradztwa zawodowego wskazują »a duża skuteczność grupowych form pomocy. Praktycy podkreślają szczególne znaczenie wsparcia społecznego i atmosfery współpracy, jaka tworzy się w ramach pracy z grupa i jest konieczna, aby wzmacniać własne działania związane z aktywnym funkcjonowaniem na rynku pracy. Uczestnictwo w grupach pozwala również na rozwijanie umiejętności Społecznych niezbędnych przy zdobyciu i utrzymaniu zatrudnienia. Zajęcia grupowe są usłrukiurałizowaiią formą, która umożliwia sprawdzanie własnych zachowań, konfrontowanie podejmowanych działań z innymi i uzyskanie informacji zwrotnych na temat osobistego funkcjonowania w rolach społecznych i zawodowych. Praca w grupie pozwala na większą dynamikę i szersze rozwiązaniu proponowanych do analizy problemów tak. że w krótszym czasie doradca może osiągnąć zamierzone cele z większą liczbą osób. Przytoczona poniżej historia Katarzyny stanowi ilustrację obu podejść w pracy doradcy zawodowego:

Katarzyna ukończyła studia na kierunku kullutoz.naw.stwu. ..Od zawsze" marzyła o pracy dziennikarki radiowej, telewizyjnej lub prezenterki. Na spotkaniach indywidualnych z doradcą pracowała nad własnym rozwojem zawodowym, opracowywała plany działania, podejmowała rozmowy kwalifikacyjne z różnymi pracodawcami, otrzymywała dużo indywidualnego wsparcia i informacji zwrotnych, mimo to miała poczucie, ze stoi w miejscu. Narastało w niej niezadowolenie, przeżywała trudne emocje w związku z brakiem pracy. Doradca od jakiegoś czasu pracował z Katarzyną nad jej samooceną i percepcją własnej osoby, nad jej zewnętrznym wizerunkiem. Katarzyna bagatelizowała tc obszary własnego rozwoju a sugestie, skłanianie do porównań i zachęcanie do zmian traktowała z przymrużeniem oka. Chętnie natomiast przystała na propozycję pracy w grupie. Po trzech spotkaniach była zaskoczona dynamiką własnych zmian. Pracowała nad poczuciem własnej wartości w sytuacji pracy i w życiu osobistym, obserwowała, jak inni pozytywnie reagują słysząc o swoich mocnych stronach, dowiedziała się również od wielu osób w grupie, jakie pierwsze wrażenie wywiera na innych, co stało sic początkiem jej głębszej refleksji Na kolejnych trzech spotkaniach mogła przekonać się. w jaki sposób nawiązuje relację z pracodawcą, usłyszeć, jakie ma zasoby a co przeszkadza innym, kiedy prowadzą z. nią symulowaną rozmowę jako z. kandydatką do pracy. Dowiedziała się też czegoś o swoim wyzywającym makijażu, o fryzurze, jaskrawych kolorach, które dodawały jej zewnętrznej pewności siebie, ale nic

45