neonatologia8

ROZDZIAŁ 9

Stany zagrożenia życia noworodka

Henryka Sawulicka-Oleszczuk, Agnieszka Bałanda, Agnieszka Skurzak

Wybrane stany zagrożenia życia noworodka

Henryka Sawulicka-Oleszczuk

Cel główny:

Zapoznanie się z wybranymi stanami zagrożenia życia noworodka.

Cele szczegółowe:

1.    Omówienie podstawowych chorób układu oddechowego u noworodka i sposobów ich leczenia.

2.    Zapoznanie się z objawami i metodami leczenia martwiczego zapalenia jelit.

3 Omówienie i zróżnicowanie żółtaczek patologicznych u noworodków.

4. Zapoznanie się z zaburzeniami hematologicznymi występującymi u noworodków. 5 Omówienie najczęściej występujących zaburzeń neurologicznych u noworodków.

Choroby układu oddechowego

Najczęstszą przyczyną zagrożenia życia noworodków jest niewydolność oddechowa spowodowana patologią układu oddechowego, może też mieć charakter wtórny i towarzyszyć innym chorobom, np. chorobom układu krążenia, niedokrwistości, wstrząsowi.

Główne zespoły chorobowe prowadzące do niewydolności oddechowej

Zespól zaburzeń oddychania

Pierwotną przyczyną zespołu zaburzeń oddychania jest niedobór lub brak sur-faktantu, czyli substancji aktywnych napięciowo, które umożliwiają utrzymanie powietrzności pęcherzyków płucnych. W ostatnich dziesięcioleciach obserwuje się znaczne zmniejszenie umieralności z powodu zespołu zaburzeń oddychania. Wynika to głównie z szeroko stosowanego postępowania profilaktycznego, polegającego na podawaniu glikokortykosteroidów matce przed porodem.

HPoprawa opieki okołoporodowej, w tym regionalizacja, przyczyniła się do uzyska-I nia lepszych rezultatów.

Zastosowanie różnych technik wsparcia oddechowego oraz wprowadzenie do terapii surfaktantu egzogennego znacząco przyczyniły się do większej przeżywalności noworodków przedwcześnie urodzonych, szczególnie dzieci ze skrajnie małą masą ciała, tj. poniżej 1000 g.

Objawy kliniczne zespołu zaburzeń oddychania pojawiają się od pierwszych godzin życia wcześniaka, są to:

•    przyspieszone, nieregularne oddechy z widocznym wysiłkiem oddechowym,

•    zaciąganie przestrzeni międzyżebrowych,

•    praca skrzydełek nosa.

•    stękanie wydechowe albo bezdechy,

•    nasilająca się sinica.

W badaniu radiologicznym płuca są niedodmowe, z charakterystycznymi rozsianymi zmianami siateczkowo-ziamistymi i bronchogramem. W badaniach dodatkowych stwierdza się we krwi niskie wartości ciśnienia parcjalnego tlenu, a podwyższone wartości ciśnienia parcjalnego dwutlenku węgla.

Zasadnicze znaczenie w postępowaniu ma zapobieganie niedotlenieniu i kwasicy, aby umożliwić prawidłowy metabolizm tkankowy.

Leczenie:

-    terapia surfaktantem egzogennym,

-    tlenoterapia,

-    monitorowanie wartości gazo metrycznych krwi,

-    wsparcie oddechowe typu CPAP (stałe dodatnie ciśnienie w drogach oddechowych) lub wentylacja mechaniczna,

-    terapia wspomagająca utrzymująca homeostazę ogólnoustrojową - krążenie, płyny, żywienie, temperatura, ochrona przed zakażeniem.

Wśród powikłań zespołu zaburzeń oddychania należy wymienić możliwość wystąpienia odmy opłucnowej, zakażenia, krwawienia wewnątrzczasz-kowego oraz objawów przetrwałego przewodu tętniczego.

Zapalenie płuc

Jest drugą co do częstości przyczyną niewydolności oddechowej noworodków, może być wrodzone lub nabyte.

Czynnikami wywołującymi zapalenie płuc noworodków są:

•    bakterie (paciorkowce grupy B. bakterie Gram-ujemne. gronkowce),

•    wirusy (adenowirusy, wirusy syncytium nabłonka oddechowego - RSV),

•    grzyby (Candida albicans).

•    pierwotniaki (rzadko)