150 Wybrane siany zagrożenia życia noworodka
zakażenia bakteryjne,
- zakażenia wirusowe,
- zakażenia z grupy TORCH (toksoplazmoza, różyczka, cytomcgalia, herpes),
- niedotlenienie okołoporodowe, zespół zaburzeń oddychania.
- martwicze zapalenie jelit.
Zdecydowana większość małopłytkowości dotyczy chorych wcześniaków i jest spowodowana nasilonym rozpadem płytek krwi, wtórnie do pierwotnej choroby, jak np. zakażenie lub wykrzcpianic wewnątrznaczyniowe.
Właściwe rozpoznanie trombocytopcnii u wcześniaków jest niezwykle ważne ze względu na duże ryzyko wystąpienia krwawień śródczaszkowych i śmiertelność.
Leczenie jest przyczynowe, stosuje się również immunoglobuliny oraz przetacza się koncentrat płytek krwi.
W okresie noworodkowym może występować również nlloimmunologicz-na trombocytopcnia noworodków w wyniku destrukcji płytek spowodowanej przechodzącymi przez łożysko przeciwciałami matczynymi klasy IgG. skierowanymi przeciwko antygenom alogenicznym krwinek płytkowych płodu. Antygeny te dziedziczone są po ojcu i nic są obecne u matki.
Zespól rozsianego wykrzepinnia wewnątrznaczyniowego objawia się klinicznie krwaw ieniem i dotyczy ciężko chorych noworodków z sepsą. martwiczym zapaleniem jelit, asfiksją. obrzękiem uogólnionym czy uszkodzeniem wątroby.
Leczenie, poza przyczynowym, jest wspomagające i polega na przetoczeniu masy płytkowej oraz uzupełnianiu czynników krzepnięcia.
Cł m rob a krwotoczna z niedoboru witaminy K
Klasyczna postać choroby krwotocznej noworodka występuje między 2. a 10. dniem życia i objawia się:
- krw aw jen i cm z przewodu pokarmów ego, wybroczynami i wylewami podskórnymi, krwawieniem z kikuta pępow i nowego, obecnością rozległych krw iaków' podokostnowych.
Bardzo wczesna postać ujawnia się w pierwszej dobie życia i występuje głównie u noworodków matek, które w ciąży otrzymywały leki przeciw drgawkowe. W tej postaci krwawienia często są nasilone, również do ośrodkowego układu nerwowego.
Trzecia postać, zwana późną, może ujawnić się nawet po 2. mieś. życia i występuje u niemowląt karmionych wyłącznie piersią, może też dotyczyć dzieci leczonych antybiotykami o szerokim zakresie działania. Częstą lokalizacją krwawienia jest ośrodkowy układ nerwowy z neurologicznymi następstwami.
Możliwa jest profilaktyka choroby krwotocznej przez podanie każdemu noworodkowi po urodzeniu witaminy K oraz suplcmcntacja codziennymi dawkami witaminy K u wszystkich niemowląt karmionych wyłącznic piersią
od 2. tyg. życia do ukończenia 3. mieś.
Najczęstsze zmiany chorobowe w ośrodkowym układzie nerwowym to. encefalopatia nicdotlcmcniowo-nicdokrwicnna. zakażenia, krwawienia dokomorowe i okołokomorowc. zmiany leukomalacyjnc, które przeważają u wcześniaków i wyjątkowo występujące krwaw ienia podpajęczynówkowe czy podtwardów-kowe Osobną grupę stanow ią wady wrodzone ośrodkowego układu nerwowego.
Encefalopatia nicdotlcnicniowo-nicdokrwienna
U podstaw encefalopatii nicdotlcnicniowo-mcdokrwienncj leżą różne formy uszkodzeniu neuronów mózgowia wskutek niedoboru tlenu i zmniejszenia perfuzji krwi. które mogą występować w okresie prenatalnym, podczas porodu lub po urodzeniu.
Objawy kliniczne, przebieg i charakter uszkodzenia mózgu są zróżnicowane i zależą od ciężkości oraz czasu trwania niedotlenienia. Encefalopatia medo-tlenieniowo-niedokrwienna jest ważną patologią wpływającą na umieralność noworodków lub ich nieprawidłowy rozwój neurologiczny. Proces niedotlenienia obejmuje również inne narządy: serce, nerki, płuca i jelita. Może wystąpić upośledzenie kurczliwości mięśnia sercowego, wstrząs kardiogenny. niewydolność zastawki trójdzielnej, a ze strony układu oddechowego może dojść do ciężkiego nadciśnienia płucnego. Niewydolność nerek objawia się oliguną i zaburzeniami wodno-clcktrolitow ymi, a w wyniku niedotlenienia jelit mogą rozwinąć się objawy martwiczego zapalenia jelit.
Głównymi następstwami odległymi encefalopatii nicdotlcnicniowo-niedo-krw icnncj są:
- opóźnienie rozwoju umysłowego,
- padaczka,
- dziecięce porażenie mózgowe.
Krwawienie dokomorowo-okolokomorowe
Krwawienie wcwnątreczaszkowe jest jednym z najpow ażniejszych powikłań neurologicznych u noworodków przedwcześnie urodzonych i dotyczy prawie 50% dzieci z urodzeniową masą ciała < I500 g. Zależność między wiekiem płodowym a częstością występowania krwaw ień jest odwrotna.
Krwawienie wcwnątrzczaszkowe dotyczy okolokomorowcj streiy rozrodczej mózgu, komór mózgowych albo w najcięższych przypadkach obejmuje tkankę mózgową. Najczęściej występuje u wcześniaków z zespołem zaburzeń oddychania, wymagających sztucznej wentylacji.