Obraz'2

ATEIZM I SENS CZŁOWIEKA

dań.¹⁴⁸ Sobór Watykański Drugi stanowi przynajmniej etap na tej drodze, a poprzez Gaudium et spes zachęca nas do dalszego wysiłku wyjaśnienia, który od kilku lat z powodzeniem rozpoczęli egzegcci Nowego Testamentu.¹⁴⁹ Ich praca, do której dołączają się rozmyślania wspólnoty chrześcijańskiej, pozwoli lepiej odpowiedzieć na stale zadawane, ale szczególnie dziś nabrzmiałe znaczeniem pytanie : „W jakich kierunkach i według jakich norm winien dziś Kościół zwrócić swoją myśl i akcję, żeby przystosować antropologię do eklezjologii, przeznaczenie ludzkości do wiecznego zamysłu Boga, szacunek i służbę człowiekowi oraz jego wartościom do Ewangelii Krzyża i Zmartwychwstania ?”¹⁶⁰ Jest jeszcze ostatni cykl pytań, nie mniej podstawowych, którym w naszych umysłach daje początek tekst Konstytucji Gaudium et spes, a które są w najwyższym stopniu pobudzające dla teologii. Należy z miejsca zaznaczyć, że nie chodzi tu o pytania, które nasuwałyby odpowiedzi zdolne do zaspokojenia naszą mało umartwioną ciekawość ; przeciwnie, są one w ostatecznym rachunku wezwaniem do wgłębienia się w wiarę. Są to pytania, jeżeli wolno się tak wyrazić, wychodzące poza Paru-zję, pytania istniejące od zawsze, ale zawsze stojące otworem i zawsze się odnawiające. Jak pojąć, na ile to jest możliwe, ostateczną integrację świata ziemskiego w Królestwo wieczne, „naturę” w „nadnaturę”, stworzenie w Boga ?¹⁵¹ Czy można coś orzec o definitywnym przejściu, o przemianie, z której mają się wyłonić „nowe niebiosa i nowa ziemia” ? Jak należy interpretować obrazy Pisma św. nie wpadając przy tym w pułapkę zubażającej i wprowadzającej w błąd „demityzacji” ? Jak określić rytm, według którego ma się dokonać integracja i transfiguracja, po to żeby odtworzyć rytm Tajemnicy Chrystusa, która jest

¹⁴⁸    Teilhard missionnaire et apologiste, str. 20-30 i str. 27-42.

¹⁴⁹    Teksty o kosmicznej roli Chrystusa stały się ostatnio przedmiotem studiów takich egzegetów, jak O. Cullmann, P. Bonnard, A. Feuillet, P. Lamarche itd.

iso Hebert Roux, Ditresse et promesse de Vatican 11, str. 189.

¹⁶¹ Są to pytania podjęte również przez ojca Teilharda. Zob. La Pensće religieuse du P. Teilhard, zwłaszcza rozdziały XII, XHI i XIV, str. 185-228. Zob. również Juan Alfaro, s.j., „Die Menschwerdung und die eschatologische Vollendung des Menschen”, w Catholica, XVI, Munster 1962, str. 20-37.

tajemnicą wcielenia, śmierci i zmartwychwstania ? W jaki sposób można usiłować zrozumieć uczestnictwo wybranych w wiecznym rytmie Życia Trójcy ? Jakiego światła może nam w tym względzie udzielić Tradycja, zaniedbana być może przez klasyczną teologię ostatnich wieków, a którą gardzi, mało ją przy tym znając, niespokojna, burzliwa myśl ostatnich lat ? Jak wypadnie nam w najbliższym czasie tworzyć ciąg dalszy Gaudium et spes, aby osiągnąć bardziej wyraźną, pełniejszą i ściślejszą eschatologię ? Jak wreszcie — co wychodzi na to samo — uwieńczyć wskazania moralne Konstytucji przez spojrzenie mistyczne niezbędne dla wypełnienia się Wiary ?

Oto niektóre pytania, jakie w zajmującym nas temacie — przy obecnym stanie wspólnej świadomości Kościoła, opierając się o wypowiedzi Soboru i idąc według wytyczonej przezeń linii — stają przed teologią dnia jutrzejszego.

119