Obraz (1215)

opcje - transakcje przede wszystkim giełdowe, w których kupujący ten instrument zyskuje prawo (ale nie obowiązek) kupna bądź sprzedaży określonej ilości waluty obcej po określonym kursie w określonym momencie (opcja europejska) lub w określonym przedziale czasowym (opcja amerykańska), za które płaci wystawcy opcji premię; rozliczana za pomocą różnicy kursowej lub poprzez faktyczną dostawę waluty; operacja swapowa - operacja polegająca na równoczesnym zawarciu operacji natychmiastowej i przeciwstawnej do nie operacji forward.

Powyższe instrumenty stanowią podstawowy zestaw narzędzi finansowych rynku walutowego. Bank centralny nie oddziałuje na gospodarkę poprzez rynek giełdowy, stąd w jego instrumentarium nie znajdują się operacje opcyjne i futures. Władza monetarna do prowadzenia polityki kursowej wykorzystuje przede wszystkim:

proste interwencje walutowe (operacje natychmiastowe kupna lub sprzedaży waluty obcej za krajową);

operacje swapowe (hybrydę operacji natychmiastowych i forward): swap sprzedażowy (natychmiastowa sprzedaż waluty obcej z przyrzeczeniem jej odkupu w określonym czasie po określonej cenie) lub swap zakupowy (natychmiastowy zakup waluty obcej z przyrzeczeniem jej odsprzedaży w określonym czasie po określonej cenie).

Celem interwencji walutowych jest działanie w sposób rynkowy (zatem poprzez zmianę popytu i/lub podaż}' waluty krajowej i/lub obcej) na wzrost kursu waluty krajowej (aprecjację) lub na spadek jej kursu (deprecjację).

Dokonując interwencji na rynku walutowym, bank centralny prowadzi je w ramach operacji otwartego rynku. Operacje te polegają na zawieraniu transakcji kupna/sprzedaży pomiędzy bankiem centralnym a bankami komercyjnymi, których przedmiotem są papiery wartościowe bądź dewizy. O ile w przypadku operacji na papierach wartościowych denominowanych w walucie krajowej bank centralny wpływa na zmianę stóp procentowych na rynku oraz płynność sektora bankowego¹⁶, o tyle w przypadku operacji na walutach dodatkowo (oprócz wymienionych dwóch efektów) następuje efekt zmiany kursu walutowego. Jeżeli celem banku centralnego byłaby wyłącznie zmiana kursu walutowego, musi pamiętać o tym, że przeprowadzane przez niego interwencje walutowe pociągają za sobą również trwałe bądź okresowe zmiany płynności i stóp procentowych na rynku pieniężnym.

¹⁶ Szczegółowo mechanizm oddziaływania operacji otwartego rynku prowadzonych za pomocą papierów wartościowych przedstawiono w osobnym rozdziale poświęconym tym operacjom.

108