Obraz (1224)

Na początku transformacji ustrojowej wprowadzono wewnętrzną wymienialność waluty oraz kurs sztywny względem dolara amerykańskiego. Wprowadzono również wiele ograniczeń walutowych, wśród których za najważniejsze należy uznać: obowiązek odsprzedaży należności zagranicznych do_ banków^- krajowych" ~z uprawnieniami dewizowymi, nakaz dokonywania

rozliczeń zagranicznych wyłącznie póprztłż.....banki, ud roku 19% zezwolono"

podmiotom prywatnym n5 wysytóTTie dewiz za granicę w celu zakupu nieruchomości, zaś przedsiębiorstwom na zakup papierów wartościowych. Dodatkowo działania władz monetarnych zmierzały do stworzenia międzybankowego rynku walutowego, który w początkowej fazie funkcjonował z ograniczeniami wahań kursowych wokół parytetu od 1 do 2%, a od roku 1995 ± 7%²⁰.

Od roku 1996 polityka kursowa realizowana przez Narodowy Bank Polski zmierzała do wprowadzenia w Polsce płynnego kursu walutowego oraz do takiego kształtowania kursu złotego, aby zwiększać popyt zagraniczny na towary krajowe i zmniejszać konkurencyjność importu. Działaniom zmierzającym do uzyskania powyższych celów towarzyszyły: stopniowe obniżanie stopy dewaluacji i rozszerzanie pasma wahań kursu walutowego²¹.

Od roku 1999 nastąpiły istotne zmiany fixingu prowadzonego przez NBP, które polegały na eliminacji możliwości zawierania przez banki transakcji kupna/sprzedaży walut z bankiem centralnym po kursie NBP. Ponadto ostatnie interwencje walutowe prowadzone przez NBP miały miejsce w roku 1998. W tym roku RPP zobowiązała się do wprowadzenia w Polsce płynnego kursu walutowego. Fakt ten nastąpił z dniem 12 kwietnia 2000 r. i od tej pory kształtowanie się kursu polskiej waluty uzależnione było od funkcjonowania mechanizmu rynkowego i od instrumentów polityki pieniężnej kształtujących stopy procentowe w kraju²².

W kontekście polityki kursowej należy również wspomnieć o istocie rezerwy walutowej. Rezerwa ta (zwana w Polsce do 2000 r. oficjalnymi rezerwami brutto, a później - oficjalnymi aktywami rezerwowymi) składa się z płynnych aktywów dewizowych, pozostających w dyspozycji władzy monetarnej. Celem gromadzenia takiej rezerwy jest zapewnienie niezakłóconego funkcjonowania wymienialności waluty krajowej i stabilności jej kursu. Dzięki niej może zostać bezpośrednio sfinansowana nierównowaga bilansu płatniczego lub interwencje władz monetarnych²³.

²⁰    Ibidem, s. 154-158.

²¹    J. Biernat, Polityka pieniężna w Polsce w warunkach płynnego kursu walutowego, AłmaMer Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa 2006, s. 47-48.

²²    Ibidem, s. 47-48.

²³    Z. Szpringer, Rezerwy dewizowe i rewaluacyjne NBP - wybrane zagadnienia, Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, Informacja nr 968, maj 2003, s. 2-3.

116