W miarę wzrostu stopy życiowej, rozwoju produkcji i nowych, nieznanych uprzednio dóbr oraz zachodzących przemian cywilizacyjno-kulturowych zmieniają się w szybkim tempie wzory postępowania konsumenta i podejmowane przez niego decyzje odnośnie do form, sposobów i środków zaspokajania potrzeb . Aby dokładnie poznać działania rynkowe nabywców i kierujące nimi motywy, potrzebne jest prowadzenie różnego rodzaju badań zachowań konsumenckich. Ich analiza dostarcza niezbędnej wiedzy do podejmowania decyzji rynkowych przez każde przedsiębiorstwo, którego celem jest osiągnięcie sukcesu. Wykorzystuje się do tego bogaty aparat metodologiczny wypracowany w badaniach rynku i konsumpcji, a także w badaniach marketingowych.
Głównym celem prowadzenia badań zachowań konsumenckich jest wyjaśnienie dwóch kwestii:
- jak zachowuje się konsument,
- dlaczego tak się zachowuje.
W związku z tym, że zachowania konsumenckie mogą być interpretowane zarówno w wymiarze fizycznym, jak i psychologicznym, w badaniach należy uwzględnić te dwa aspekty. Inaczej będzie przebiegał proces badawczy przy próbie identyfikacji konkretnych działań podejmowanych przez konsumentów (wymiar fizyczny), a inaczej przy określaniu motywów tych działań, postaw, opinii i preferencji konsumenckich (wymiar psychologiczny). Badania ukierunkowane na wymiar fizyczny pozwalają udzielić odpowiedzi na pytanie, jak
S. Gajewski, Zachowanie się konsumenta. Łódź 1994, s. 7.