124
gdzie
K = */(*. r„ ...) = 0.4-0.5.
(pm 'J
Wzór na pracę turbiny chłodzonej w przypadku idealnym rfT = ąr ma postać;
rTfah^ = hT[l —y(l—K)J = hf(l -A-y), (III.83)
pny czym /I = (1 — A) « 0,5— 0,6. Strata mocy jednostkowej odniesiona do ńlflt« A-y(hTflj) wynosi 1,0—1,5% na 1% y. Strata sprawności termicznej wewnętrznej órjjri,,* Ay(hr/l, — l) wynosi 0,5—1% na 1% y, tj. około dwa razy mniej niż w przypadku najgorszym (A).
Negatywny efekt chłodzenia zależy w poważnej mierze od skuteczności chłodzenia, tj. od zużycia powietrza chłodzącego y(t3). Dla przykładu obliczono przebieg mocy jednostkowej /J(r3) i sprawności termicznej wewnętrznej tfu(t3\ przyjmując y(t3) według rysunku III.13 i korzystając ze wzorów (111.71), (111.14) i (III.75). Przyjmowano optymalny stosunek sprężania: (nopJNj przy obliczaniu mocy jednostkowej oraz (ffopt)*,, przy obliczaniu sprawności termicznej obiega Przyjęto jak na rysunku UL10 rjm = 1, rjT = 0,85, t]k = 0,89, e = 0,07, t0 = 15°C. Wyniki obliczeń podano na rysunku III.17.
Wykres sprawności termicznej turbiny chłodzonej tj',i(t3) leży niżej od wykresu rju(t3) turbiny bez chłodzenia. Ten sam efekt sprawnościowy osiągamy na przykład stosując temperaturę t3 = 850°C w turbinie bez chłodzenia lub i3 = 980°C i turbinę chłodzoną (dla S = 0,15), jak to zaznaczono punktami 1 i 2 na rysunku 1X1.17.
t,
*3 ‘3
Rys. 111.17. Sprawność termiczna i moc jednostkowa obiegu otwartego prostego z chłodzeniem
i bez chłodzenia
2. Obiegi otwarte złożone, obieg z regeneracją
W początkowym okresie rozwoju turbin gazowych występowały trudności w podwyższaniu sprawności obiegu metodą podnoszenia temperatury górnej t,. W związku z tym stosowano obiegi złożone prowadzące drogą komplikacji schematu do korzyści sprawnościowych. Metody te sprowadzają się do podnoszenia średniej górnej temperatury obiegu Tlłf przy zadanej temperaturze maksymalnej (, oraz do obniżenia średniej dolnej temperatury obiegu TJh przy określonej temperaturze minimalnej (temperaturze otoczenia t0). Odpowiednim idealnym obiegiem porównawczym jest w tym przypadku obieg Ericsona z izotermicznym doprowadzeniem i odprowadzeniem ciepła.
Powyższy kierunek rozwoju prawie całkowicie zanikł, większość turbin gazowych obecnie produkowanych pracuje według najprostszego obiegu otwartego, co najwyżej stosuje się rekuperaior, w celu częściowego odzyskania ciepła gazów odlotowych. W związku z tym ograniczymy się do analizy obiegu otwartego z regeneracją ciepła odlotowego.
Rys. III.18.a — schemat układu z regeneracją, R - rekuperator. b — obieg otwarty z regeneracją