P1510717

8.1. Rasy świń w Wielkiej Brytanii

Rozpoczęty w XVIII w. w Anglii proces doskonalenia zwierząt trwał, z równie dużym natężeniem, w następnym stuleciu. Istotną rolę dla postępu w hodowli odegrały tam systematycznie organizowane wystawy zwierząt, połączone z nagradzaniem osobników wyróżnionych i ich sprzedażą w drodze licytacji. Pokazy te sprzyjały rywalizacji nie tylko między związkami hodowców, ale i między hodowcami w ramach związku. Spośród licznych wystaw organizowanych w Anglii najwyższym uznaniem cieszyły się wystawy w Windsor. Zdobycie wyróżnienia dawało hodowcom sławę i otwierało rynki zbytu dla ich zwierząt nie tylko we własnym kraju, ale także daleko poza jego granicami.

Wielka biała angielska (Large White). W1851 r. na wystawie w Windsor zjawił się ze swoimi zwierzętami prawie nie znany dotąd hodowca trzody chlewnej, skromny rzemieślnik, tkacz J. Tuley z hrabstwa Yorkshire. Krautforst pisze (1959, 1963), że jego zwierzęta wzbudziły powszechny podziw i uznanie hodowców. Odznaczały się bardzo dużymi rozmiarami, dużą mlecznością, wysoką płodnością, i w porównaniu z rasami małymi, znacznie większą odpornością. Do ich określenia przyjęto nazwę wielka biała angielska (Large White lub Yorkshire). O popularności i uznaniu dla nowej rasy może świadczyć m.in. fakt, że za pieniądze uzyskane ze sprzedaży jednego miotu prosiąt od lochy Matchless (Niezawodna) Tuley wybudował willę, którą także nazwał „Matchless”.

Nieznane są metody, za pomocą których powstała wielka biała angielska (wba). Prawdopodobnie pozostaną one tajemnicą zawodową Tuleya. Wiadomo, że w ukształtowaniu rasy największą rolę odegrał knur Sampson i locha Matchless. Ich potomstwo - jak pisze Prawocheński - prowadzone w chowie w pokrewieństwie posuniętym do najśmielszych granic”, pozwoliło uzyskać w dość krótkim czasie ujednolicone pogłowie.

Rasa ta szybko zaczęła się rozprzestrzeniać w Europie, a z czasem przeniknęła i na inne kontynenty, gdzie hodowano ją w czystości krwi lub używano do uszlachetniania miejscowego pogłowia i tworzenia nowych ras. Można stwierdzić, że nie ma na świecie ras białych (a także i wielu kolorowych), w których powstaniu nie brałaby większego lub mniejszego udziału rasa w.b.a. Dlatego dość często określa się ją jako jiajszlachetniejszą rasę świata”.

Wielka biała angielska reprezentuje typ mięsny (rys. 8.2 i 8.3 — wklejka). Odznacza się bardzo szybkim wzrostem i późnym dojrzewaniem. Dorosłe nie utuczone świnie osiągają średnią masę ciała ok. 300 kg. Ich pokrój jest harmonijny, płodność i mleczność wysoka. Rasa ta, mimo dużej szlachetności wykazuje znaczną odporność. Wśród licznych ras utrzymywanych obecnie w Wielkiej Brytanii w.b.a. jest najbardziej rozpowszechniona- stanowi b wiem ok. 50% pogłowia zarodowej trzody chlewnej.

118