P5231013

118

knlęolu eksyka tor Mdcsscza się « saasarc* os 2-3 godziny * tssporsto-r»« 55 “ 60 C. Vytsza temperatura grozi wybuchem.

Dvutl«nek chloro powstaje v tyob vaniaJcach v syśl reakcji:

2 KCjŁO^ * (COOH>₂-► 2 C10₂ ♦ C0₂ ♦ K^CO^ ♦ ŁjO

Następni* próbkę wyjmuje się z oksykstors, spłukuj0 krótko wodą _f podsusza i opryskuje Mieszaniną dwums tyłoaniliny * benzyną (1:1). Po krótkim czasie pojawia się fioletowe lub zlelononlsbieskie zabarwienie strefy drewna przesyconego pięcioohlorofenolem.

Tma reakcja barwna polega na zastosowaniu siarczanu miedziowego £u'SQ^} który z pięć io chloro fenolem i jego solami tworzy czerwonobrunatną    sól

miedziową (C^Ci^O^)Cu. V celu stwierdzenia obecnoóol pięoioohlorofenolu w drewnie za pomocą tej reakcji należy próbkę drewna posmarować olcolo 1 ■ roztworem siarczanu miedziowego (250 g CuSO^ • 5 HjO w 1 1). Ze względu jednak na bardzo małą rozpuszczalność pięoioohlorofenolu w wodzie, bezpośrednie otrzymanie tej reakcji Jest praktycznie niemożliwe. Z tego powodu stosować należy mi eszacinę równych objętośoi 1 m roztworu CuSO^, 2 m roztworu octanu sodowego (1Ó0 g CS^COONa w 1 1) i acetonu. Mieszaninę tę przygotować należy bezpośrednio przed użyciem.

Wykrywanie obecności plęcio chloro fenolu w drewnie na podstawie jogo reakcji z Jonami siedzi wykonać nożna równiei w następujący sposób:    5 g

siarczanu miedziowego (CuSO^ • 5 H₂0) rozpuszcza się w 50 ml wody destylowanej i łączy z 3 g węglanu potasowego    w 10 ml wody destylowanej.

Powstaje przy tym węglan miedziowy, dzięki któremu mieszanina staje się zawiesista, mętna, o jasnoniebieskim zabarwieniu. Otrzymaną mieszaninę nanosi się równo miernie na badany przekrój drewna, przy czym tworzy się na nim cienka, jasnoniebieska powłoka. Po jej wyschnięciu próbkę umieszcza się w eksykatorze (lob innym szczelnym naczyniu), w którym znajduje się parownica z acetonem. Pary acetonu rozpuszczają częściowo znajdujący się w drewnie pięoioohlorofenol, który przechodzi w tej sytuacji z powierzchni drewna do warstwy naniesionego odczynnika, powodując jego wyrodno czerwonobrunatne zabarwienie•

Czułość tej reakcji Jest bardzo zróżnicowana i zależy od wielu czynników. za jej pomocą nie można Jedno-

Ryc. 37. Wykrywanie w drewnie obecności pięoioohlorofenolu metodą sublima-ojl: a - płytka grzejna, b - badana próbka, c - wysublimowany plęciochlo-rofenol, d - szkiełko podstawkowe mikroskopowe, e - zlewka z zimną wodą (z Sandermanna)

znacznie określlo głębokości wniknięcia zawierających pięoioohlorof ono 1 preparatów w drewno, keakoja ta pozwala jedynie na stwlordzonle, czy do Impregnacji drewna użyto pięoioohlorof enolu ozy nie.

Wodlug Sanderaanna obecność pięoioohlorof enolu v drewnie iWUrtR* ■ożna na podstawie Jogo sublimacji• V tym cela aslą próbkę badanego drwi na (op. w postaci wióra) układa się na płytce grzejnika, nad próbką ej mieszczą, (na podkładkach) mikroskopowe szkiełko podstawkowe 1 na nim vJ pełnioną zimną wodą zlewkę. Podgrzewając płytkę grzejną, doprowadzę m pięciochlorofenol do sublimaoji, który osadza się na dolnej powlcnoke szkiełka podstawkowego 1 pod mikroskopem stwierdza obecność charaktery*! tycznyoh kryształów pięoioohlorofenolu.

7. ROZPOZNAWANIE TWARDZIEL! W DREWNIE SOSNY NA PODSTAWIE REAKCJI BARWNYCH

Trudno nasyoalną twardzielową część drewna sosny odróżnić solna od bis lu na podstawie różnic zabarwienia. Różnica ta Jest Jednak słabo widoma na świeżych przekrojach, w związku z czym zachodzi często potrzeba zabas w lenia twardziel 1, aby na tej podstawie móc stwierdzić szerokość bi*M Potrzeba ta zachodzi najczęściej przy kontroli nasycania drewna sosnową? metodami głębokimi. Najbardziej znanymi wskaźnikami są: odczynnik baw dynowy, odczynnik z kwasem sulfanilowym oraz odczynnik z u działeś

Odczynnik benzydynowy

Odczynnik składa się z dwóoh składników

Składnik 1: 5 g benzydyny (p, p * — dwuami no dwufenylu) rozpuście

970 ml'wody destylowanej 1 dodać 25 ml 25-proosatwąob su solnego (HC1).

Składnik 2: ICO g azotynu sodowego (NaNO^) rozpuścić w 900 ał wodyda tylowanej•

Oba składniki są ni eo gran łożenie trwałe. Bezpośrednio przed u2;ci« należy zmieszać równe objętościowo części i nanieść na przekrój poprme ny drewna. Twardziel sosny barwi się pod wpływem tego wskaźnika aa wyr* ny ozerwony kolor*

Według ostatnich badań, benzydyna zaliczana Jest do związków cheaim nyoh o silnym działaniu rakotwórozym, wykazując ponadto działanie dn nląoo i alorgeone. W związku z tym, w przypadku utycia tego wskaźnik** leży unikać stosowania metody rozpylania, a także bezpośredniego konne* tu skóry z roztworem benzydyny lub gotowym wskaźnikiem. V tym oela wśm nik bonzy dynowy nanosić należy na przekroje poprzeczne za pomocą w* kiego pędzla.