P1520771

9J&A, Filtracja kłębkowa

Jest to proce# fizyczny, który polega na przechodzeniu wody osocza oraz rozpuszczanych w niej substancji drobnocząsteczkowycii (o masie cząsteczkowej poniżej 70 000) przez błonę filtracyjną w kłębkach, do światła torebki. Przesącz ten nazywamy moczem pierwotnym. Spośród prawidłowych składników osocza przez błonę filtracyjną me przenikają białka, z wyjątkiem nieznacznej ilości albumin. Filtracja dokonuje się przez ..potrójny* filtr. Pierwszym elementem filtru jest śródbłonek naczyń włosowatych zatrzymujący elementy morfotyczne krwi. Drugą barierę stanowi błona podstawna komórek nabłonka kanalika, uniemożliwiająca filtrację większości cząsteczek białkowych. Trzecią warstwą filtru jest cienka błona zamykająca szczeliny między komórkami nabłonkowymi nefronu.

Wielkość filtracji kłębkowej zależy od: 1) wielkości powierzchni filtracyjnej kłębków, 2) przepuszczalności błony filtracyjnej, 3) ciśnienia filtracyjnego. Całkowita powierzchnia filtracyjna obu nerek jest mniej więcej równa powierzchni ciała. Jej wielkość zależy od liczby kłębków.

Zdolność substancji do przenikania przez barierę filtracyjną zależy od-wielkości cząsteczek oraz od kształtu i ładunku elektrycznego. Błona filtracyjna zawiera dużo ładunków ujemnych, dlatego łatwiej przenikają cząsteczki o kształcie wydłużonym oraz cząsteczki elektrycznie obojętne bądź obdarzone ładunkiem dodatnim.

Czynnikiem napędowym procesu filtracji jest ciśnienie filtracyjne (Pj). Jego wielkość jest wypadkową ciśnienia hydrostatycznego krwi w naczyniach włosowatych kłębka (P^), ciśnienia onkotycznego w naczyniach włosowatych kłębka (P₀) oraz ciśnienia hydrostatycznego we wnętrzu torebki kłębka (P_t). Współzależności te można przedstawić wzorem:

^pr^ph-<^po ^{+ p}t>

Ciśnienie hydrostatyczne w naczyniach włosowatych kłębka wy-^ nosi ok. 9,3 kPa (70 mm Hg) i jest utrzymywane na stałym poziomie, nawet, przy zmianach ogólnego ciśnienia tętniczego w granicach 10,6-26,6 kPaJ (80-200 mm Hg).    V    *

Ciśnienie onkotyczne osocza jest zależne od stężenia białek, zwłaszcza albumin i wynosi ok. 3,99 kPa 1 30 mm Hg). Jest to siła działająca w kieru^Ł przeciwnym do ciśnienia hydrostatycznego w naczyniach kłębkowych.

Ciśnienie hydrostatyczne we wnętrzu torebki kłębka, podobnie jak ciśnienie onkotyczne osocza, „utrudnia” filtrację. W warunkach fizjologicznych wynosi ono ok. 1,33 kPa (10 mm Hg).    •

Wobec powyższego ciśnienie filtracyjne wynosi 3,98 kPa (30 mm Hg).

P_f= 9,30 - (3,99 + 1,33) = 3,98 kPa Pj - 70 - (30 + 10 ) = 30 mm Hg

236