Pok tafil1561

1024

getycznych bezpośrednio lub po wcześniejszej przemianie w wątrobie do związków ketonowych. Pozostałość chylomikronów podlega internalizacji w komórkach wątroby

Innymi lipoproteinami wytwarzanymi i wydzielanymi przez jelita są lipo. proteiny o bardzo malej gęstości (very ton density lipoproteins, VLDL), lipo. proteiny o dużej gęstości (high density llpoproteins, HDL) i prawdopodobnie hpoproteiny o malej gęstości (Iow density llpoproteins, LDL).

Powstające w procesie trawienia średnio- i krótkołartcuchowe kwasy tłuszczowe są dobrze rozpuszczalne w wodzie i wchłaniają się do enlerocy. tów bez tworzenia miceli, a następnie przechodzą bezpośrednio do krążenia wrotnego W wątrobie średnio/ahcuchowe kwasy podlegają przemianie do acefyto-CoA. służąc do wytwarzania energii, związków ketonowych, mogą teZ być użyte do resyntezy kwasów tłuszczowych oraz Irlglicerydów i w|ą. czone do powstających w wątrobie VLDL.

Wydzielane przez wątrobę i krążące w układzie krążenia VLDL podlega-ją, podobnie jak chylomikrony, dziatanłu śródbtonkowej lipazy lipoproteino-wej W wyniku tego procesu VLDL tracą częśó trigllcerydów i przechodzą w IDL (mtermediate density lipoproteins - lipoproteiny o pośredniej gęstości) I Dalsza utrata tnglicerydów przez IDL powoduje ich przejście w lipoproteiny o malej gęstości (Iow density lipoproteins, LDL).

Zaburzenie przyswajania tłuszczów w przewodzie pokarmowym może być spowodowane upośledzeniem Ich trawienia lub wchłaniania. Najczęstszą przyczyną upośledzenia trawienia tłuszczów jest niedobór lipazy trzustkowej lub soli żółciowych. Stanami prowadzącymi do tych zaburzeń mogą być niewydolność zewnąlrzwydzielnicza trzustki, cholestaza, zaburzenie krążenia jelitowo-wąlrobowego. Przyczyną nieprawidłowego wchłaniania może być uszkodzenie błony śluzowej jelit (celiakia) lub też upośledzenie Iworzenia chylomikronów w wyniku abetalipoproteinemli.

Wchłanianie wody i elektrolitów. W przewodzie pokarmowym zachodzą dwa przeciwstawne procesy - wchłanianie wody I wydzielanie soków trawiennych. Dziennie z pokarmem dostaje się do przewodu pokarmowego około 21 wody. Ponadto do światła przewodu pokarmowego wydzielane jes! około 7 I soków trawiennych. Dlatego, aby utrzymać równowagę wodną organizmu, woda podlega w przewodzie pokarmowym intensywnemu wchłanianiu. Głównym miejscem wchłaniania wody jest jelito cienkie; wchłania są tu około 80% wody. Do jelita grubego, przez zastawkę krętniczo-kątniczą, dostaje się w ciągu doby 0,5-1,9 I wody, która podlega dalszemu wchłanianiu. Ostatecznie z kałem jest wydzielane dziennie około 100 ml wody, a więc w przewodzie pokarmowym wchłania się ponad 98% wody trafiającej do jego Światła (ryc. II.7.22).

Wchłanianie w jelicie cienkim (8.5 l/dobę)

[0,5 l/dobę)

Wydalanie z kalem (ok 0.1 l/dobę)

rzuMkow)

(1,5 l/dobę)

[1,51/

RYCINA 11.7.22. Bilans wodny organizmu Z pokarmem i napojami do przewodu pokarmowego (rafia w ciągu doby około 2 I wody Następne 7 I wody dostaje się do przewodu pokarmowego w postaci soków trawiennych (ślina, sok żołądkowy, żółć. sok trzustkowy, sok Jelitowy) Około 8,51 wody podlega resorpcji w jelicie cienkim, a 0.41 w Jelicie grubym Ostatecznie z kałem jest wydalane około 0.1 I wody na dobę

Oba procesy - wchłanianie wody z przewodu pokarmowego i wydzielanie wody do jego światła - odbywają się biernie na skutek dyfuzji. Wchłanianie wody i elektrolitów z jelit odbywa się dwoma drogami: przez enterocyty (droga transcelularna) i przez połączenia międzykomórkowe między entero-cytami (droga paraćelularna). Wchłanianie wody przez enterocyty jest zależne od średnicy porów w błonie komórkowej, przez które woda dostaje się do wnętrza komórki. Największą średnicę porów (0,7-1,5 nm) mają enterocyty jelita czczego i tam też wchłanianie wody jest największe (ok. 4,5 l/dobę).