56 Rozdział 2
Ustawa o s.d.g. odwołuje się ponadto do zasady poszanowania dobrych obyczajów w działalności gospodarczej. To niezbyt precyzyjne sformułowanie nawiązuje do zwyczajów uczciwego obrotu, do których kiedyś odsyłał kodeksu zobowiązań z 1933 r., oraz do dobrych obyczajów kupieckich stanowiących wzorzec postępowania przewidziany w kodeksie handlowym z 1934 r. Obecnie do dobrych obyczajów odwołuje się ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji z 1993 r. oraz przepisy k.s.h. z 2000 r. Również znowelizowane przepisy kodeksu cywilnego odwołują się do dobrych obyczajów naruszonych przy rozpoczęciu lub prowadzeniu negocjacji, a także do sprzeczności z dobrymi obyczajami postanowień umowy zawieranej z konsumentem. Niektóre organizacje samorządu gospodarczego podejmują próby ustalania kodeksu etyki przedsiębiorców, np. w zakresie działalności reklamowej.
Nowe podejście do wykonywania zobowiązań przez przedsiębiorców wyraża zasada poszanowania słusznych interesów konsumentów, ustalona w ustawie o s.d.g. Realizacja tej zasady jest w praktyce jednak z natury rzeczy utrudniona, gdyż to mający odmienne interesy przedsiębiorca ma dokonywać oceny słuszności interesów konsumentów. Dopiero w razie sporu sądowego wskazana zasada może realnie wpływać na postępowanie przedsiębiorcy, jako że wówczas organ niezależny w postaci sądu dokonuje oceny zachowania danego przedsiębiorcy w świetle omawianej zasady.
Zupełnie nową zasadą wprowadzoną przez ustawę o s.d.g. jest zasada poszanowania uzasadnionych interesów przedsiębiorcy przez organy administracji publicznej, w szczególności w zakresie kontroli i nadzoru. Odnosi się ona do wszelkich stosunków wskazanych organów z przedsiębiorcami, ale szczególne znaczenie mają właśnie stosunki związane z czynnościami kontrolnymi i nadzorczymi. Znalazło to wyraz w ustalonych w ustawie o s.d.g. zasadach ogólnych wykonywania kontroli przedsiębiorców przez organy administracji publicznej. Jednakże znaczenie tych po raz pierwszy w polskim prawie ujętych zasad ogólnych zmniejsza znaczna liczba ustawowych wyjątków od zakazu równoczesnego prowadzenia więcej niż jednej kontroli działalności przedsiębiorcy, jak również wyjątków od ograniczenia maksymalnego czasu trwania kontroli. W tej ostatniej kwestii ustawa o s.d.g. ustaliła, że czas trwania wszystkich kontroli u mikroprzedsiębiorcy, małego i średniego przedsiębiorcy nie może przekraczać 4 tygodni w jednym roku kalendarzowym, a w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców - 8 tygodni.
Zasady wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego określa ustawa o Krajowym Rejestrze Sądowym z 1997 r., zgodnie z którą KRS składa się nic tylko z rejestru przedsiębiorców, ale również z rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej, jak też z rejestru dłużników niewypłacalnych. Powołana ustawa była już wielokrotnie nowelizowana. W obecnym brzmieniu jej ustalenia przewidują, że omawiany rejestr prowadzą w systemie informatycznym właściwe miejscowo sądy rejonowe (sądy gospodarcze). Przy tym gminy wykonują jako. zadania zlecone niektóre czynności pomocnicze związane z prowadzenie rejestru. jak zwłaszcza zapewnianie wglądu do PKD oraz urzędowych formularzy wniosków rejestrowych dla spółek jawnych.
Wpisowi do rejestru przedsiębiorców podlega obecnie 17 rodzajów podmiotów, w tym spółki osobowe i kapitałowe, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, oddziały przedsiębiorców zagranicznych działające na terytorium RP, główne oddziały zagranicznych zakładów ubezpieczeń oraz europejskie spółki akcyjne, europejskie zgrupowania interesów gospodarczych i spółdzielnie europejskie. Do wymienionego rejestru podlegają dodatkowo wpisowi te stowarzyszenia, fundacje i inne organizacje społeczne, które podejmują działalność gospodarczą.
KRS jest jawny i każdy ma prawo dostępu do danych zawartych w rejestrze za pośrednictwem Centralnej Informacji KRS, mającej swoje oddziały przy sądach rejestrowych. Zadaniem tej Centralnej Informacji jest obecnie:
• prowadzenie zbioru informacji KRS oraz elektronicznego katalogu dokumentów spółek;
• udzielanie informacji z tego rejestru oraz przechowywanie i udostępnianie kopii dokumentów ze wskazanego katalogu;
• utworzenie i eksploatacja połączeń KRS i wskazanego katalogu w systemie informatycznym.
Centralna Informacja KRS wydaje odpłatnie odpisy, wyciągi i zaświadczenia oraz udziela informacji z rejestru, które mają moc dokumentów urzędowych, jeżeli zostały wydane w formie papierowej. Jednostka ta wydaje też za odpłatnością z katalogu dokumentów spółek drogą elektroniczną kopie oznaczonych dokumentów, które są poświadczane za zgodność z dokumentami znajdującymi się w aktach rejestrowych podmiotu. Bezpłatnie zaś są udostępniane przez Internet podstawowe informacje o podmiotach wpisanych do rejestru przedsiębiorców i do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej, co dotyczy także organizacji i podmiotów o statusie organizacji pożytku publicznego.
Ma istotne znaczenie, że wpisy do rejestru przedsiębiorców generalnie podlegają obowiązkowi ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Od dnia ogłoszenia w tym dzienniku urzędowym nikt nie może zasłaniać się nieznajomością ogłoszonych wpisów. W razie rozbieżności między wpisem do KRS a ogłoszeniem we wskazanym dzienniku obowiązuje wpis w rejestrze. Należy