292 Rozdział 9
chód na strzeżonym parkingu ze względu na znaczną z reguły wartość takiego przedmiotu przechowania. W orzecznictwie sądowym słusznie uznano, że nie jest znakiem legitymacyjnym kwit parkingowy wkładany za wycieraczkę samochodu i służący do obliczenia wysokości opłaty za przechowanie. Trzeba podkreślić, że tylko pozostawienie samochodu na parkingu strzeżonym prowadzi do zawarcia umowy przechowania. Natomiast zaparkowanie samochodu na parkingu niestrzeżonym, nawet jeśli jest on płatny, nie wiąże się z umową przechowania i następuje na ryzyko posiadacza danego pojazdu. Wydany w tej sytuacji bilet stwierdzający uiszczenie opłaty za parking jest jedynie dowodem najmu miejsca postojowego.
Umowa przechowania jest z reguły umową odpłatną, ale odpłatność nie należy do jej cech charakterystycznych. Z umowy bowiem może wynikać, że przechowawca zobowiązał się przechować rzecz bez wynagrodzenia. W szatniach muzeówr lub teatrów wyraźnie informują o tym wywieszki „szatnia bezpłatna”. Również z okoliczności zawarcia danej umowy przechowania może wynikać jej nieodpłatny charakter.
Przechowawca powinien przechowywać rzecz zgodnie z treścią umowy, a w razie braku takich ustaleń - w sposób wynikający z właściwości przechowywanej rzeczy oraz z okoliczności. Tak właśnie jest w wypadku szatni, przechowalni bagażu i strzeżonych parkingów samochodowych, kiedy to charakter rzeczy oddawanych tam na przechowanie przesądza o sposobie ich przechowania. Należy podkreślić, że w razie świadczenia usługi przechowania przez podmiot prowadzący tego rodzaju działalność gospodarczą jest wymagana od danego przedsiębiorcy należyta staranność określana z uwzględnieniem zawodowego charakteru tej działalności.
Zmiana omawianej umowy poprzez zmianę miejsca lub sposobu przechowania danej rzeczy wymaga zasadniczo wcześniejszego uzyskania zgody składającego. Wyjątkowo i bez tej zgody może nastąpić taka jednostronna zmiana warunków umowy przechowania, jeśli jest konieczna dla ochrony rzeczy oddanej na przechowanie przed jej utratą lub uszkodzeniem. Należy podkreślić, że przechowawcy nie wolno używać rzeczy przyjętej na przechowanie, a kodeksowe wyjątki od tej zasady raczej nie znajdują zastosowania do sytuacji turysty oddającego jakieś swoje rzeczy na przechowanie. Przechowawca nie może też oddać rzeczy na przechowanie innej osobie, chyba że jest zmuszony do tego przez okoliczności. Wówczas musi niezwłocznie zawiadomić składającego o zastępcy oraz o miejscu przechowywania przezeń danej rzeczy. Niedochowanie dwóch ostatnich obowiązków przez przechowawcę pociąga za sobą jego odpowiedzialność także za przypadkową utratę lub uszkodzenie rzeczy, które by w przeciwnym razie nie nastąpiły.
Jest oczywiste, że składający może w każdym czasie żądać zwrotu rzeczy oddanej na przechowanie. Zwrot powinien przy tym nastąpić w miejscu, w którym rzecz miała być przechowywana. Jeśli czas przechowania nie był oznaczony, to przechowawca może również w każdym czasie domagać się odebrania rzeczy, ale zwrot nie może nastąpić w chwili nieodpowiedniej dla składającego. Zasada ta dotyczy też przechowania nieodpłatnego.
Od omówionych sytuacji przechowania rzeczy należy odróżnić przypadki na pozór tylko podobne. Nie mamy do czynienia z przechowaniem lecz z najmem wówczas, gdy gość hotelowy wynajmuje sejf, do którego ma wyłączny dostęp. Wtedy jest zawierana umowa najmu, a nie umowa przechowania. Podobnie w razie korzystania ze skrytek bagażowych na dworcach kolejowych lub autobusowych są one przedmiotem najmu. Przedsiębiorca oddający je w najem nie ponosi odpowiedzialności za przechowywane w nich bagaże i inne rzeczy, chyba że można mu wykazać winę (np. źle działające zamki skrytek bagażowych).
Ponadto w wypadku przechowywania samochodów trzeba odróżnić sytuacje, gdy posiadacz samochodu pragnie zagwarantować sobie możliwość korzystania ze stałego miejsca parkingowego i zawiera odpowiednią umowę najmu danego stanowiska do parkowania. Taka umowa gwarantuje wyłączność korzystania z oznaczonego miejsca parkingowego, ale niekorzystanie zeń nie zwalnia od obowiązku zapłaty umówionego wynagrodzenia. Mamy tutaj do czynienia z umową nienazwaną o charakterze mieszanym, mającą elementy najmu i przechowania. Bywa ona zawierana z hotelem i jest nazywana mianem umowy najmu stanowisk garażowych oraz przechowywania samochodów. W nauce prawa został wyrażony pogląd, że przechowanie pełni wtedy rolę uboczną, ale raczej w tego typu umowie jest świadczeniem równorzędnym z najmem.
Wiele form rekreacji ruchowej jest uprawianych we własnym zakresie. Wówczas żadna umowa nie jest zawierana albo co najwyżej dochodzi do zawarcia umowy przewozu umożliwiającej dotarcie do miejsca, w którym określona forma aktywności fizycznej ma być realizowana dla wypoczynku i odnowy sił psychofizycznych. Również udział w różnych imprezach rekreacyjnych typu festynów nie wymaga najczęściej zawarcia żadnej umowy, a jedynie dotarcia do miejsca danej imprezy, co może wiązać się z potrzebą zawarcia umowy przewozu. Jednak uczestnictwo w takich imprezach rekreacyjnych, jak rajdy, zloty, spływy, spartakiady, ligi rekreacyjne, czy biwaki, obozowiska i kolonie, wymaga określonej formalizacji działań. Następuje to w formie zgłoszenia odwołującego się do regulaminu danej imprezy rekreacyjnej, bądź przez wyraźne zawarcie odpowiedniej umowy, jak jest zwłaszcza w wypadku umowy o korzystanie z placówki wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, omówionej w następnym punkcie tego rozdziału podręcznika. Takie zgłoszenie również prowadzi zazwyczaj do zawarcia umowy o świadczenie usług rekreacyjnych.