rozdział 1 (0)

1. PODMIOTY RYNKU

Rynek w najogólniejszym rozumieniu oznacza fizyczną lub abstrakcyjną przestrzeń, w której spotykają się podmioty zainteresowane wymianą posiadanych dóbr i usług (uczestnicy rynku). W warunkach wymiany towarowo-pieniężnej są to sprzedający, tworzący określoną podaż oraz kupujący — tworzący określony popyt. W zależności od motywów zawierania transakcji głównych uczestników rynku można zaliczyć do jednej z trzech kategorii:

1.    konsumentów (użytkowników), nabywających towary w celu zaspoko-. jertia określonych potrzeb konsumpcyjnych lub produkcyjnych,

2.    wytwórców dążących do spieniężenia wytwarzanych przez siebie pro-\ duktów, •

3.    pośredników handlowych, kupujących towary w celu ich zyskownej sprzedaży.

Czwartą, dodatkową kategorię stanowią podmioty obsługujące głównych uczestników rynku w zakresie rozmaitych funkcji szczegółowych. Związanych z przebiegiem procesów transakcyjnych i w ten sposób przyczyniające się dó usprawnienia funkcjonowania rynku. W szczególności należy tu wymienić agencje badań rynku, firmy reklamowe, transportowe, ubezpieczeniowe, banki i inne instytucje finansujące obrót towarowy itp.

We współczesnej gospodarce, której cechą jest dążenie do ustawiczne-: go rozwoju i wzrostu, centralną postacią systemu jest konsument jako jednostka zużywająca dobra materialne i'usługi. Tó fizjologia człowieka oraz jego usytuowanie w określonym środowisku naturalnym i społecznym tworzą jego potrzeby i pragnienia. Stanowią one motywację dla pozyskiwania środków pieniężnych pozwalających przekształcić pragnienia w efektywny popyt. Popyt z kolei skłania przedsiębiorców do podejmowania wysiłków zmierzających do przedstawienia na rynku odpowiedniej: oferty towarów i usług. Owe wysiłki, to między innymi inwestowanie i uruchamianie procesów produkcyjnych generujących popyt wtórny, najpierw na rynku dóbr inwestycyjnych, a następnie— na rynkach odpowiednich czynników produkcji: pracy, materiałów, surowców itd.

Z punktu widzenia marketingu kluczowe znaczenie ma rozróżnienie potrzeb i pragnień konsumenta. Potrzeby w rozumieniu ogólnym są obiektywne, wynikają z natury człowieka oraz środowiska, w którym on egzystuje. Są przejawem, a zarazem warunkiem życia człowieka w tymże środowisku. W tym rozumieniu mówimy zarówno o potrzebach podstawowych takich, jak potrzeby: wyżywienia, odzienia, schronienia, jak i potrzebach wyższego rzędu: uznania, Samorealizacji itp.