P1350675

Tibeh 46. Przykładowa macierz podwyżek plac

Grapa stanowisk	Rzeczywiste wskaźniki C/R	Wysokość podwyżek w % w zależności od oceny pracownik*
Robotnicze	wg CR	wybitny	wyróżniający	bardzo dobry	dobry
	76,1-86	10	8	6	4
	86,1-96	8	6	4	2
	96,1-106	6	4	2	-
	106,1-116	4	2	*	- ■
	116,1-122	2	-	-	-
	122,1-130	-	-	-	-
Nierobotnicze specjaliści	76,1-86	IS	12	9	6
	86,1-96	12	9	6	3
	96,1-106	9	6	3	-
	106,1-116	6	3	-	-
	116,1-122	3	-	-	-
	122,1-130	-	-	-	-

Polscy pracodawcy przyznają podwyżki coraz ostrożniej, nawet jeśli taka podwyżka wyrównuje jedynie poziom inflacji, lub w ogóle je zawieszają¹⁷⁹. W wielu firmach to aktualny budżet determinuje stosowanie podwyżek, a nie wyniki osiągnięte przez pracowników. Podwyżki nierzadko są niższe od poziomu inflacji. Zagraża to motywacyjnej funkcji płacy i stosowaniu niezbędnych strategii wynagradzania. Ze względu na wartość płacy realnej niskie podwyżki są odczuwane jako obniżka, a nie wzrost płacy¹®.

PODSUMOWANIE ROZDZIAŁU IV

IpjOtWanie przez dłuższy czas tej samej płacy prowadzi do monotonii bodźcowej. Są różne powody, które powinny skłaniać pracodawcę do stosowania podwyżek płac, ftieownicy rozwijają się zawodowo, a dzięki podejmowanym działaniom i swojej trący przyczyniają się do osiągania i pomnażania wyników netto. Każda płaca jest ochodem dla pracownika. Rozwój gospodarczy, wzrost produktu krajowego brutto iefiaeja stanowią ważne wielkości makroekonomiczne, które bezpośrednio lub po-HM wpływają na wzrost wynagrodzeń. Podwyżki umożliwiają realizację postulatu

^B-Sackuwikt, Łamigłówki placowe, Rzeczpospolita 2002, nr 37, i 14.

Upińiki, M Roja, Dla konkurencyjnych pracodawców, Rzeczpospolita, 2002, nr 37, s. 13.

rawiedliwego wynagradzania, ponieważ ich przyznawanie można uzależnić od awansu zawodowego pracowników i kryteriów oceny pracy pracownika, wzrostu jego kwalifikacji, a także ochrony płacy przed spadkiem jej wartości realnej. Zaspokojenie dynamicznych aspiracji płacowych sprawia, że pracownik bardziej utożsamia się _z firmą, bo jest świadomy, te jego wkład i efekty są odpowiednio doceniane.

Wszystkie podwyżki można podzielić na inflacyjne i motywacyjne. Podwyżki inflacyjne mają istotne znaczenie w przypadku występowania inflacji przekraczającej 6 i więcej procent. Mają charakter waloryzacji płac, którymi są objęci zazwyczaj wszyscy pracownicy. Podwyżki motywacyjne kierowane są do spełniających ważne z punktu widzenia firmy wymagania dotyczące postaw i efektów pracy, pełnionych ról i rozwoju zawodowego pracowników. Aby podwyżki były odczuwane jako sprawiedliwe, niezbędne jest ustalenie kryteriów podwyżek. Najczęściej takimi kryteriami są awans na wyższe stanowisko pracy, rozwój zawodowy, staż pracy i związany z nim wzrost fachowości, bliżej określone efekty pracy pracownika, roczna ocena pracy pracownika, płace rynkowe, niskie zarobki pewnych grup pracowników oraz wzrost kosztów utrzymania.

Najbardziej popularną i akceptowalną przez pracowników formą podwyżki jest wzrost płacy zasadniczej. Taka podwyżka niesie ze sobą wzrost tych składników płac. które stanowią pochodną płacy zasadniczej, inną formą podwyżek jest stosowanie specjalnego dodatku lub wzrost wskaźnika premii i zwiększona wypłata premii w pełnym okresie. W Polsce obowiązuje od 1995 roku ustawa o wzroście wynagrodzeń u przedsiębiorców, która reguluje ustalanie wskaźników wzrostu wynagrodzeń na szczeblu makroekonomicznym przez Komisję Trójstronną oraz negocjowanie wzrostu wynagrodzeń na poziomie firmy przez strony układu. Podstawowymi wielkościami branymi pod uwagę w skali makro jest wskaźnik inflacji i planowany na dany rok wzrost przeciętnej płacy w kraju. W krajach europejskich waloryzacja płac stosowana jest w postaci indeksacji plac, specjalnych dodatków lub stanowi wynik rokowań federacji pracodawców z federacjami związków zawodowych.

Dla zobiektywizowania podwyżek można stosować różne metody i procedury ustalania środków na podwyżki w skali zakładu, podziału tych środków na komórki oraz przyznawania podwyżek indywidualnych. Całkowicie zalgorytmizowany sposób przyznawania podwyżek występuje w przypadku stosowania metod matematvcznvch