S7304911

106 MAŁGORZATA CZERWIŃSKA

teresowań i oddziaływań biblioterapii: od obsługi bibliotecznej i czytelniczej osób chorych i niepełnosprawnych, do zastosowania biblioterapii w terapii pedagogicznej i resocjalizacji [8, 46, 66]. Literaturę przedmiotu tworzą prze-cS

de wszystkim artykuły rozproszone w prasie fachowej wielu dyscyplin,

ne poradniki metodyczne i opracowania bibliograficzne. Świadczy

namice teoretycznych i praktycznych działań w obrębie zasygnalizowa blematyki. . , _

Równocześnie pogłębiają się wciąż nierozwiązane dylematy metodologiczne: Czy biblioterapia jest wyłącznie zasobem wiedzy lub umiejętnością praktyczną, przydatną w pracy z czytelnikiem „specjalnej troski”? Czy należy traktować ją wyłącznie jako metodę rewalidacji? Czy można uznać ją już za dyscyplinę naukową, a jeśli tak, to gdzie wyznaczyć jej miejsce w systemie nauk?

Wiedza to stan informacji o czymś, znajomość czegoś, efekt poznania, a nie sama czynność. Umiejętność to zdolność działania, nie zawsze teoretycznie uzasadniona znajomość praktyczna [36].

Metodę rewalidacji można określić jako zespół teoretycznie uzasadnionych zabiegów koncepcyjnych i instrumentalnych, służących maksymalnemu usprawnieniu osoby niepełnosprawnej, przez kompensację, korekturę, wyrównywanie zaburzeń w rozwoju psychoruchowym i funkcjonowaniu społecznym.

Nauka to system uzasadnionych twierdzeń i hipotez oddających wiernie obraz danego obszaru rzeczywistości oraz sposobu jej poznawania i przekształcania; ogół czynności składających się na działalność badawczą, prowadzącą do tworzenia i rozwijania nauki w sensie treściowym, zgodnie z metodami, mającymi zapewnić obiektywne, zasadne i uporządkowane poznanie danej dziedziny rzeczywistości [43].

Refleksji wokół tych kwestii sprzyja tocząca się dyskusja nad metodologicznym obliczem bibliotekoznawstwa, bibliologii i bibliotekarstwa oraz nad systemem kształcenia bibliotekarzy. Metodologiczne określenie i przyporządkowanie biblioterapii zaważy na kierunku jej dalszego rozwoju.

BIBLIOTERAPIA - GENEZA I EWOLUCJA

„Lecznicze” wartości słowa mówionego i pisanego zauważano już w czasach starożytnych. Świadczyć ma o tym napis „lecznica duszy” na bibliotece Ramzesa II. Poczynając od wieków średnich, aż po XIX w. właściwości te odnoszono głównie do literatury religijnej. Na przełomie XIX i XX w. czytanie książek uczyniono elementem terapii pacjentów zakładów psychiatrycznych w USA, Anglii i Szkocji. W czasie I wojny światowej głośną lekturą wypełniano czas rannym żołnierzom w szpitalach polowych. W okresie międzywojennym