SDC11112

pojęcia źródła w filozofii postmodernistycznej sprawiło, że żadna h| pretacja dzieła już nie może być traktowana w sposób u przywilej wany. W obręb dokumentacji zaczęły być włączane niekiedy elemc^ fizycznej materii dzieła, a ona sama zaczęła stanowić jakby jH materii konserwowanego obiektu. Dokumentacja stała się także niej^ I dy jedyną formą konserwacji, w wypadku zamierzonej łub niezanuer^ I nej przez twórcę destrukcji materii dzieła, której nie da się powstm. I mać²². Taka dokumentacja jest, przez niektórych współczesnych fil stów, planowana jako integralny element samego dzieła, jego „wantwy intencjonalnej".

Rekonstrukcja dokonywana może być obecnie zarówno w obrębie fizycznej materii dzieła jak i poza nim, np. jako część dokumentacji fil serwatorskiej. jest to zjawisko, na które warto zwrócić uwagę, poniewfc konsekwencje tego procesu są bardzo złożone — a to ze względu I charakter środków formalnych, jakimi zaczęła się obecnie posługiwtf dokumentacja konserwatorska. Współczesna dokumentacja konserwa-torska ma bowiem charakter multimedialny. Nowe media elektroniczne w miejsce tradycyjnej sytuacji estetycznej wprowadzają pojęda: intenk tywności, wirtualności i immaterialności^s. Wyrażają one pozaracjonaht czynniki rzeczywistość. Nowe media zmieniają nie tylko porządek postrzegania, ale także pojęcie samej rzeczywistości. Rekonstrukcji multimedialna jest formą egzystencji dzieła, które dostaje w ten sposób „drugie życie". W obiegu naukowym pojawiają się czasem fotognit przedstawiające komputerowe rekonstrukcje dzieł sztuki — bez informacji, że jest to rekonstrukcja * Jest to efekt głębokiego wpływu, jaki współczesna estetyka wywiera na każdego człowieka, także naukowa Współczesny człowiek coraz częściej nie odróżnia fikcji od rzeayiri-stość — jest to ważne zjawisko natury tyleż estetycznej, co socjologia-nej i psychologicznej — zjawisko eksplorowane obecnie przez sztukę współczesną — moim zdaniem o istotnym znaczeniu także dla restauracji dzieł sztuki. Rekonstrukcja odeszła bowiem obecnie od materii i nie tyle zmieniła, co rozszerzyła swoje pole działania. Posługując K słownictwem nowego pokolenia, można powiedzieć, że konserw*tony pracują i w „realu", i w „matmie".

Krystyna Wilkoszewska pisze. „...Nowe technologie bombardują Ml (...) obrazami, wywołując apokaliptyczne myśli o końcu epoki Gutenbfr

— i

*    Na lemat konserwacji sztuki nowoczesne) zob. m uv — L Szmcłttfy Mi życiu". Konserwacja i restauracja sztuki nmooaant) |w.| Drogi wspćiaanef famMąl* , s. 126-140.

*    Zob. łafcnndMliwtf to kulturze Ma XX tricku, red. K Białystok 1998; Wilkoszewska, op. ot., s. 281-308.

_