42 III. Obraz urzeczywistniającej się komunikacji spazmatycznej
Nasza wiedza o niej wzbogaca się nieustannie i trudno przewidzieć, kiedy zaspokoimy swoją ciekawość na tyle, że będziemy mogli się dobrze przygotować do życia w niej. Nie ulega przecież wątpliwości, że Ameryka nas jednocześnie-fascynuje-i..przejmuje zgrozą. Niezależnie jednak od naszego stosunku do jej problemów, sami coraz częściej wiele z nich musimy rozwiązywać. Im chcę przyjrzeć się w następnych rozdziałach książki, pamiętając przede wszystkim o tym, że „[...] Jesteśmy świadkami - co zauważa N. Jayaweera -rodzenia się w świecie kapitalistycznym jednej gospodarki globalnej, jednej kultury oraz jednego systemu politycznego, co [.. .1 służy "głównie interesonTćentrtfiiiTego ale „[...] Jeżeli naszym
celem jest rozwój — dowodzi w sposób dość kontrowersyjny hinduska badaczka Usha Reddi — to nie mamy żadnego wyboru i musimy wykorzystywać technologię. Jednakże osiągnięcie sukcesu w tej dziedzinie wymaga stworzenia konkretnego programu ideologicznego i realizowania go z bezwzględną determinacją. Prawdopodobnie w czasie życia jednego pokolenia trzeba będzie zdecydować się na poświęcenie dobra jednostki na rzecz dobra ogółu oraz na duży trud — w obliczu powszechnej homogenizacji sprzecznej z naszymi dążeniami do suwerenności, samowystarczalności i niezależności — aby zachować i utrzymać tożsamość kulturową i spójność narodową. Musimy więc zapanować nad technologią, zamiast stać się jej niewolnikami”26.
5 N. Jayaweera, The Political Economy of the Communication Revolutim and the Third World -A Theoretical Anulysis, Singapore 1986, s. 25
26 U. V. Reddi, Eeupfwgging the Industriul Revolution, [w:] The Myth of the Information Revolution - Social and Ethical Implications of Communication Technology, ed. M. Traber, London-Beveriy Hills— Newbury Park-New Delhi 1986, s. 48.
Quod ąuisper alium facit, ipse facit [? - dop. T. M.)
(Kto działa przez innego, jakby działał sam - maksyma łacińska)