/
ba I II UWAGI O SEMANTYCE I BUDOWIE METAFORY I 11- / a- ■ I |
iz— ■■■•■
:la 1 śli I w I a- 1
;a- I
ry i
:o-
:o- I Trzeba pewnej odwagi, a nawet lekkomyślności, by bez :a- K długich, studiów przygotowawczych wypowiadać się dzisiaj o y- metaforze. Wokół tego pojęcia powstała już ogromna literatu-
m) usjąnku.....nadal nąrasta Zaimuia sie nim nie tylko
do rai teoretycy literatury, ale także logicy, semantycy, filozofowie ie- ^^W/ystarc;zy powiedzieć, że próba bibliografii (w językach za-■o- '^Rchodnich), sporządzona przez Warrena A. Shiblesa w r. 1971 (Metaphor. An Annotated Bibliography and History), liczy ponad trzy tysiące pozycji. Opanowanie tego materiału i jego przemyślenie wymagałoby wieloletnich lektur. W przeciwnym wypadku zawsze istnieje niebezpieczeństwo, że powtórzy się i zisczy znane, albo — co gorsza — pozostanie w tyle poza uzy-iknnymi już ustaleniami. Świadom tego ryzyka, chciałbym mimo to — nie pretendując do oryginalności — zapisać, „co 'judem myśleć o metaforze” 1.
Rt Kłopoty zaczynają się od ,'chwiejności jej zękyccu znącza-yjowego. Pomijając ujęcia skrajne, w których terminem tym — jnk to czynił Irzykowski w rozprawie Zdobnictwo w poezji —
1 Byłoby niecelowe obarczać ten szkic szczegółową bibliografią Uwzględnionych w nim prac. Poprzestaję na wymienieniu kilku, z których skorzystałem najwięcej (zarazem mają one charakter przeglądowy i referują koncepcje wcześniejsze): H. Konrad, Etude sur la me-Iiiphóre, Paris 1958; Ch. Brooke-Rose, A Grammar of Metaphor, Lon-iton 1958; H. Meier, Die Metapher, Winterthur 1963; P. Ricoeur, La mi'taphore vive, Paris 1975; J. J. A. Mooij, A Study of Metaphor, Am-•Icrdam 1976; M. R. Mayenowa, Poetyka teoretyczna, Wrocław 1974. Nmlto: Studia o metaforze, PL 1971, z. 3—4 (wybór przekładów). Już ■0 ogłoszeniu tego szkicu ukazały się Studia o metaforze II (Wrocław 1003) pod red. M. Głowińskiego i A. Okopieó-Sławińskiej.