\.2. Szeregi liczbowe 73
Twierdzenie 4.57. (kryterium Leibniza1 zbieżności szeregów). Niech (an)~=1 C I, an ) 0 i niech an będzie ciągiem malejącym i zbieżnym do 0.
oc
Wtedy szereg X (—l)n an jest zbieżny.
n= 1
Przykład 4.58. Rozważmy szereg X • Ciąg a,n — jest malejący oraz
n=1
-» 0. zatem szereg X jest zbieżny. Szereg ten jest jednak zbieżny tyl-
ko warunkowo, ponieważ szereg X ~7= jest rozbieżny, a zatem szereg X ~ X
i Vn -t V™
n=1 n~l
nie jest bezwzględnie zbieżny.
00 i
Przykład 4.59. Rozważmy szereg X] w którym x jest dowolną liczbą
n= 1
rzeczywistą. Możemy zapytać, dla jakiej wartości x ten szereg jest zbieżny. Zbadajmy zbieżność szeregu X] = X ^\x\n> korzystając z kryterium
d!Alemberta.
lim (n("t)‘7i M"+1 = lim n!(n+ 1)|.t|"+1 _ nn = n-+oc ^r|x|n n^oo (n + l)n(n + 1) n!|x|n
i- nn\x\ \x\ .. |.x| |x|
n—>oo (77, -(- l)n n—>oc (n+ i)n n—>oc (1 -|- T)n e
Jeśli C < 1, tzn. x £ (—e, e), to szereg XI jest zbieżny, czyli X
jest bezwzględnie zbieżny, a zatem zbieżny. Jeśli x 6 (—oc, —e) U (e, +oo), to 00 !
szereg X jest rozbieżny. Zbadajmy zbieżność szeregu dla x = e, czyli
n=l
00 n
szeregu X yjl-- Zastosujemy wzór Stirlinga2. Wtedy
n=l
— v27rn,
n\e n e \/2ixne
-> -
nn nn
Gottfried Wilhelm Leibniz (1646-1716), niemiecki filozof i matematyk; w zakresie matematyki zapoczątkował badania dotyczące rachunku różniczkowego i całkowego.
Wzór Stirlinga. Dla dowolnej liczby naturalnej n zachodzi nierówność:
nne~nV27m < n\ < nne~nV2'imeT^.