skanuj0017 (215)

2.3. Antropopresja w XX wieku - początek globalnej katastrofy biosfery?

41

Rys. 2.3. Zmiany powierzchni lasów w krajach rozwiniętych i rozwijających się (wg danych FAO 1998)

Komisji Lasów i Trwałego Rozwoju (World Commission on Forests and Sustaina-ble Development 1998) wynika, że w ciągu kilku dekad minionego wieku lasy całkowicie przestały istnieć w 25 krajach, w 18 zachowało się zaledwie 5% ich pierwotnego stanu, a w 11 innych 10%. W ostatnich dekadach minionego wieku największe straty poniosły lasy Afryki i Ameryki Południowej; zalesienia częściowo rekompensowały straty tylko w krajach rozwiniętych (rys. 2.3).

Ofiarą systematycznego karczowania lub wypalania padały zwłaszcza nizinne la- Zniszczenia

sy deszczowe w wąskim pasie wokół równika. Jeszcze w 1950 roku pokrywały one *f^s<^^w J    1    J    i j j    deszczowych

ok. 15% powierzchni lądu, w 1975 roku tylko 12%, a u schyłku XX wieku zaledwie 5—6%. Spadek powierzchni lasów deszczowych o 3% w latach 1950—1975 oznacza, że uległy one zagładzie na obszarze ok. 120 min ha. Intensywność zniszczeń wzrosła znacznie w następnym ćwierćwieczu, kiedy w pastwiska, pola orne lub plantacje drzew przekształcano przeciętnie 14 min ha lasów deszczowych rocznie. Ostatnie 25 lat minionego wieku to bezpowrotna utrata 350 min ha najbogatszych w gatunki ekosystemów lądowych Ziemi (FAO 1997); 200 min ha tych lasów zniszczono w krótkim okresie od 1980 do 1995 roku (rys. 2.4). Wskutek takiej działalności człowieka w ciągu zaledwie jednego wieku azjatyckie lasy deszczowe zostały niemal całkowicie wytrzebione, australijskie zredukowano do 50%, a amerykańskie — do 60% ich pierwotnego stanu (Myers 1993; Zhou 1995). Obecnie

Lata    Lata

HH Afryka HI Ameryka Łacińska H Azja z Oceanią [Ul ogółem Rys. 2.4. Redukcja powierzchni lasów deszczowych w II połowie XX wieku (wg danych FAO 1997)