Strona099

Wrażliwość tych mas jest niewielka, ale ich barwa płomienia (tablica 64 masa nr 2) nie jest czysto zielona, lecz żółtozielona.

Tablica 64

Wrażliwość i własności wybuchowe mas ogni zielonych

Nr	Skład masy %	Tempe ratura zapłonu °C	Wrażliwość na uderzenie (ciężar 10    kG, cm, 11    ozua rżeń)	Wrażliwość na tarcie oznaczona W IIIOŹ dzierzii porcelanowym	Kruszli ość Wg Kasta (zgniot kreszera 7 X mm) mm	Wydęcie bloku Traiizla Clii^3
1.	Chloran barowy — 81, żywica akaro-idowa — 19	260	6 wybu chów	t rzask i i wybu cliy	2,0	155
2. ■ i	Chloran potasowy — 12, azotan barowy — 7:i, żywica akaroidowa • ló	315	2 wybuchy	niewra żliwa	niepełny wyinnh	72

Jeśli w masach z chloranem potasowym żywicę zamienić na siarkę, to wyraźnie poprawia się barwa płomienia, ale masy stają się znacznie wrażliwsze, a przy nieczystej siarce — skłonne do samozapalenia.

Wprowadzanie chlorków nieorganicznych do mas ogni lielonych należy uznać jako niecelowe.

Wprowadzenie chlorku barowego do mas zmniejsza znacznie prędkość palenia mas oraz zmniejsza światłość płomienia. Masy zawierające chlorek barowy są higroskopijne (wilgotność względna* pary wodnej nad nasyconym roztworem BaCL • H₂0 w 20' C wynosi 90%). Wprowadzenie magnezu do takich mas przyśpiesza proces palenia i zwiększa ich światłość; jednakże masy o składzie na przykład 45% azotanu barowego, 30% chloru barowego, 15% magnezu, 10% szelaku mają już znacznie zmniejszoną stałość chemiczną.

Natomiast masy ognia zielonego zawierające substancje chloro-organiczne posiadają w płomieniu duże stężenie chloru sprzyjające poprawie barwy płomienia.

Przykładem takich mas nie zawierających chloranów, a zatem bezpiecznych w wyrobie i użyciu są na przykład następujące masy:

1. Azotan barowy    40%    2. Azotan barowy    59%

Magnez    28%    Magnez    19%

Sześciochloroetan (lub    Polichlorek winylu 22%

sześciochlorobenzen) 30%

Olej lniany    2%

Światłość masy nr 2, palącej się w postaci gwiazdki o średnicy 22 mm, wynosi około 3500 kandeli.

Sole miedzi barwią płomień palnika gazowego na kolor intensywnie zielony. Jednak jak dotąd nie udało się uzyskać dobrego jakościowo składu masy opartej na solach miedzi. Ponadto wskutek deficytowości miedzi oraz wskutek higroskopijności soli miedzi masy takie nie byłyby przydatne dla pirotechniki wojskowej.

Masy zawierające związki boru mają płomień o zabarwieniu zielonkawym o niedostatecznej czystości barwy.

§ 7. MASY OGNI NIEBIESKICH I BIAŁYCH

Dotąd nie udało się uzyskać dobrych mas ogni niebieskich, które by dawały zarówno dostatecznie jaskrawy, jak i wyraźny niebieski płomień.

Niebieski płomień uzyskuje się niemal wyłącznie przy promieniowaniu chlorku miedziawego CuCl.

Obecne w płomieniu inne związki miedzi nadają mu barwę zieloną lub niebieską. Barwa płomienia zależy w tym przypadku od użytego związku miedzi, temperatury płomienia i od własności redukujących płomienia. Niebieskie promieniowanie chlorku miedziawego można uzyskać tylko w redukującej strefie płomienia i w temperaturach nie przewyższających 1000—1200 C.

Jako składnik mas ogni niebieskich powinny wchodzić związki chloru. Jedna z najbardziej typowych mas ogni niebieskich ma skład:

Chloran potasowy    61%

Lazur górski

2CuCO, • Cu(OH)₂    19%

Siarka    20%

Jeżeli do masy nie dodać siarki, to w płomieniu nie tworzy się chlorek miedziawy. Siarka w tym przypadku reaguje z chloranem potasowym z wydzieleniem wolnego chloru

2 KCIO, + 2 S - K,SO, -f SO, + CL .

201