str 6 037

36 TRANSAKCYJA WOJNY OKOCIMSKIEJ

⁷⁹⁵ Rzucą szable na ziemię tym katom pod nogi;

Nie wiedzą, przez co padli na tak straszne wrogi; Nieba, ziemie i wszytkich związków ludzkiej wiary Wzywając, o przyczynę pytają się kary.

Bogiem świadczą niewinność; toż przez wszytkie względy, ⁸⁰⁰ Przez spólnej chrześcijańskiej religii obrzędy Płaczą, żebrzą litości, proszą krótkiej zwłoki.

Że by łzami podobno ruszyli opoki;

Jeżeli już umierać muszą od ich ręki,

Żeby dzieci i małe obłapieli wnęki.

⁸⁰⁵ Ale serca stalnego, zakamiałych uszu

Nie ruszą; na zmyślonym skoro karteluszu Dekret w rzeczy hetmański herszt onej gawiedzi Przeczyta, toż do mordu! Strumieniem się cedzi Krew niewinna tych ludzi; niebiosa przenika ⁸¹⁰ Żałosny krzyk i tronu boskiego się tyka,

Pomsty woła! Lecz na to wszytko hultaj głuchy,

Jeden wzajem drugiemu dodawszy potuchy Siecze, rąbie bezbronnych, kole i krew leje,

Nie dba na płacz, na modły, ba, gorzej srożeje.

⁸¹ s Skoro wytnie mężczyzny i położy śniatem,

Na białą płeć i starców obciążonych latem Wywrze wścieklinę ślepą; jako rneme głąbie Równo dziady z babami w krzywe karki rąbie;

Na łeb drugich zrucano z chocimskiego mostu,

⁸²⁰ Kędy już ani maści, ani żywokostu

w. 796 wróg — tu: przeznaczenie, dola, los.

w. 804 wnęk — wnuk.

w. 805 zakamialy — zakamieniały.

w. 806 kartelusz — kartka.

w. 807 w rzeczy — rzekomo, niby.

w. 815 śniat — pień, kłoda.

w. 817 głąbie — głąby, głowy kapusty.

w. 820 żywokost [lekarski] — roślina lecznicza, stosowana przy złamaniu kości.

Potrzeba, bo każdy z nich nie bywając na dnie,

Po hakach się w kawałki roztrzęsie szkaradnie. Dziewki, biednych rodziców nieszczęśliwa piecza (O, jakoż często błądzi opatrzność człowiecza!

⁸²⁵ Kiedy znika nieszczęściu, nierówno go głębiej Ślepy strach w niespodziane nagania przerębi),

I te się przed pogaństwem ukrywając z świętą Czystością, padły dzisia na żądzą przeklętą W oczach ojców i matek albo na umarłem

⁸³⁰ Ich ciele postradały czystości i z garłem.

Tak więc owca, gdy do psa przed wilkiem uciecze,

Na myśl jej to nie padnie, że się i pies wściecze;

Tak bojąc się nieboga wilków i niedźwiedzi,

W garło śmierci i swojej wlazła samojedzi.

⁸³⁵ Oddzierano od piersi niemowlątka ssące I bez wszelkiej litości, na co matki drżące Z okrutnym serca bólem poglądać musiały,

W drobne kęsy o twarde roztrącano skały.

Pełno krwie, pełno wszędy konających stęku.

⁸⁴⁰ Godna robota wierę chrześcijańskich ręku!

Na koniec się w posoce uszargawszy po pas, Zostawują trupy psom i krukom na opas,

Zrabują, co tylko jest, i pełni korzyści Wracają, jakby Turka znieśli, chłopi czyści!

⁸⁴⁵ Rzecz tak haniebną skoro Lubomirski słyszy, Wszytkim milczeć rozkaże i chce to mieć w ciszy: „Niechaj Chodkiewicz sprawy tak szkaradnej nie wie, Gdyżby na miejscu umarł bez wątpienia w gniewie (Kolerze był podległy starzec ten z natury),

w. 822 haki — skały, w. 823 piecza — troska.

w. 825 znika nieszczęściu — unika nieszczęścia, w. 826 przerębia — otchłań.

w. 834 samojedż — zjadanie istot tego samego rodzaju, ludożerstwo. w. 849 kolera — cholera, gniew.