wstęp do teorii polityki img 172

162

Patrząc zatem na system międzynarodowy, jego strukturę oraz możliwości i potencj ał poszczególnych uczestników stosunków międzynarodowych należy stwierdzić, iż tylko niewielka ich grupa jest w stanie powiększać zakres swojej suwerenności materialnej. Z kolei poszerzanie tego zakresu przez jedne państwa oznacza często jednoczesne zmniejszenie się go w grupie państw o niższym potencjale. Przy czym zauważa się również procesy „wypływania suwerenności” nawet w państwach, które wykorzystują swe atrybuty suwerenne w maksymalnym zakresie.

6. Konkluzje

Podsumowując należy stwierdzić, że nastąpiła wyraźna relaty wizacja suwerenności jako wartości. Przestaje ona być pojęciem absolutnym i nienaruszalnym oraz. jedynym kryterium oceny interakcji państwa z jego środowiskiem międzynarodowym. Zasada suwerenności stała się normą zewnętrzną. Nastąpiła internacjonalizacja pojęcia suwerenności, gdyż międzynarodowy porządek prawny nie chroni istnienia państwa jedynie jako podstawy stosunków miedzy-narodowych lecz skupia się na jego jakości i w ten sposób dąży do zachowania stabilności czy pokoju*⁹. Mówiąc o suwerenności państwa trzeba odwoływać sic przede wszystkim do jego efektywności, czyli zdolności ponoszenia odpowiedzialności za realizację potrzeb i interesów’ własnych społeczeństw.

Suwerenność jako zasada prawa międzynarodowego oraz państwo narodowe nie zanikają choć istnieje wiele wyzwań, któiym trzeba sprostać. Nigdy w historii państwa nie miały' pełnej autonomii, zawsze były pod czyimś mniejszym lub większym wpływem. Suwerenność prawna jest jednak niezbędna dla międzynarodowego uznania państwa®. Jej wymiar materialny jest „w mniejszym stopniu definiowaną terytorialnie barierą lecz zmiennym zasobem politycznym charaktery zowanym przez skomplikowane sieci transnarodowe”*¹. Zatem redefinicja pojęcia suwerenności państwa obejmuje zarówno jej aspekt prawny jak i polityczny.

jak konilikl w Rwandzie w 1994 roku, jednakże obecnie prowadzone interwencje nie mają w rzeczywistości na celu ochrony praw' człowieka, lecz. wynikają z nowych zasad świata unipolarnego. Szerzej zob. Martin Jacąues, „Tlte Power of One", The Guardian, 26.05.2003 (źródło: LTkI.<htp:i6vww.giiardian.<zcuk/com-ment/stoiy/0,3604,963380,00.hlml>, październik 2003).

⁵⁹ James Gow, „A Revolution in International Affairs - Slatehuod, Governance, I.aw and War”, Internationa! RćJolions,2000, Vol. 15,No. !,s. 1-10.

⁴⁰    Stephen D. Krasner, „Sovercignty”, Foreiyn Policy, 2001, nr 122, s. 20-29.

⁴¹    Cyt. za: Ole Waerer, „Identicy, Inregration and Security: Solving the Sovereignty Puzzle in K. U. Sludies", Journal of Internationa! Affairs, 1995, vol. 48, nr 2, s. 389 431.