wstęp do teorii polityki img 53

58

wąjących problemów wyczerpywania się zasobów surowców nieodnawialnych, w lym przede wszystkim energetycznych, niewystarczalności żywnościowej i występowania w wielu regionach świata zjawiska głodu na skalę masową, wielkich rozmiarów zadłużenia międzynarodowego (kraje rozwijające się były zadłużone w- 2003 r. na sumę 2,2 bln USD), zacofania społeczno-gospodarczego większości krajów Trzeciego Świata (w rantach, którego wyodrębnia się nawet tzw. Czwarty Świat), czy wzrostu zagrożeń ekologicznych. Prawidłowa percepcja tych wielkich problemów w coraz większym stopniu skłaniać będzie państw^:a do organizowania współpracy międzynarodowej i zbiorowych wysiłków dla ich rozwiązywania. Już obecnie coraz więcej państw stawia sobie za cel własnej polityki zagranicznej - podejmowanie działań na rzecz kreowania nowej, globalnej świadomości, opartej na uznawaniu wartości wspólnych dla całej ludzkości i zasad solidarności międzynarodowej⁵⁹.

W epoce współczesnej, w miarę demokratyzowania się stosunków międzynarodowych i ich swoistego „uspołeczniania”, wzrasta znaczenie humanitarnych aspektów w polityce wewnętrznej i zagranicznej państw. Przejawia się to w potrzebie i konieczności liczenia się przez rządy z normami praw-nomiędzynarodowymi o ochronie indywidualnych i kolektywnych praw człowieka. Toteż państwa coraz częściej zakładają podejmowanie działań na rzecz dalszej instytucjonalizacji praw człowieka i podstawowych swobód oraz włączają się do udziału, w pracach nad sformułowaniem (zw. trzeciej generacji tych praw, zwanych także „prawami solidarności”. Chodzi tu o przekształcenie dotychczas wypracowanych praw: do pokoju⁵¹, do rozwttju, do czystego środowiska, do korzystania zc wspólnego dziedzictwa ludzkości itp. z 'International soft-law w normy traktatowe powszechnego prawa międzynarodowego, czyli o to by nadać tym normom pełną moc obowiązującą oraz zapewnić ich pow szechną stosowalność.

⁵⁽¹0 potrzebie powstania takiej „planetarnej świadomości” zob. Zbigniew Brzeziński, Between TwoAge.s: America’s Role iri ihe TechnatronicEra_t New York: Viking Press 1970, s. 58-62,308-309.

Tob. Ryszard Zięba, „Prawne kształtowanie międzynarodowego ładu pokojowego'*. Sprawy Międzynarodowe, 1991, nr 3, s. 98-102.