»mm Rozdział IV. Dyrektywy wykładni ■ ■ s
a ściślej rzecz biorąc do procesu uzasadniania decyzji interpretacyjnych posłużmy się dwoma przykładami. Prostym przykładem sylogizmu interpretacyjnego może być następujące rozumowanie oparte o powszechnie znaną regułę axception.es non sunt extendendae.
Wyjątki nie powinny być interpretowane rozszerzająco.
Przepisy o ulgach i zwolnieniach podatkowych to wyjątek od zasady sprawiedliwości podatkowej
Przepisy o ulgach i zwolnieniach podatkowych nie powinny być interpretowane rozszerzająco
Nasz drugi przykład ma nieco nietypowy charakter, ponieważ odnosi się on do sporu kompetencyjnego między dwoma sądami, a nie do przypadku wykładni operatywnej, ale - jak mi się wydaje - znakomicie ujawnia on, na czym polega podeście argumentacyjne do interpretacji przepisów prawnych. Chodzi tutaj o głośny spór między TK, a SN o to, czy art. 190 Konstytucji pozwala TK na formułowanie w sentencji swoich orzeczeń ustaleń interpretacyjnych, które miałyby moc powszechnie wiążącą (tzw. orzeczenia interpretacyjne). TK w swoich licznych orzeczeniach odwołał się między innymi do następujących argumentów, które mają uzasadniać dopuszczalność wydawania przez Trybunał orzeczeń interpretacyjnych:
— Trybunał jest zobowiązany do poszukiwania takiej wykładni przepisu, która jest zgodna z Konstytucją (zasada prymatu wykładni w zgodzie z Konstytucją).
— Zawarte w sentencji orzeczenia ustalenia interpretacyjne mają na mocy art. 190 Konstytucji moc powszechnie wiążącą (np. wyrok TK z 5 stycznia 1999 r., K27/98).
— Zwolennicy Trybunatu wspierają przy tym swoje stanowisko pewną wersją argumentu a fortiori, twierdząc, że skoro Trybunałowi wolno jest wyeliminować całkowicie przepis z porządku prawnego, to tym bardziej wolno mu mniej, mianowicie wskazać w jakim znaczeniu darty przepis jest zgodny lub niezgodny z Konstytucją (tzw. częściowa (nie) zgodność z Konstytucją).
— Zwolennicy Trybunału powołują się wreszcie na argument kompara-tystyczny, a więc na to, że konstrukcję podobną do orzeczeń interpretacyjnych stosują również sądy konstytucyjne innych krajów.
65 «»*