mm m
Rozdział X. Zakres wykładni - wykładnia literalna, rozszerzająca... ■»*
lowościowych czy utylitarnych, prowadzących zawsze do szerszego rozumienia znaczenia normy prawnej (uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów SN z dnia 30 kwietnia 1999 r„ III CZP 62/98, OSNC 1999/10/166)”. Zakaz wykładni rozszerzającej odnosi NSA także do przepisów intertem-porałnych powołując się na wyjątkowy charakter takiej regulacji (wyrok NSA z dnia 27 kwietnia 2007 r., II OSK 637/06, LEK nr 338277) oraz do przepisów nacjonalizacyjnych, a to ze względu na to, że „wprowadzały rewolucyjne ograniczenia prawa własności” (uchwała NSA z dnia 5 listopada 2007 r., I OPS 2/07, ONSAiWSA 2008/1/5, Prok. i Pr. 2008/3, OSP 2008/7-8).
Do zasady exceptiones non sunt excendendae bardzo często odwołują się sądy w sprawach podatkowych interpretując przepisy dotyczące różnego rodzaju ulg, zwolnień i innych przywilejów podatkowych. Zdaniem NSA przepisy tego rodzaju stanowią wyjątek od zasady sprawiedliwości podatkowej, a więc powszechności i równości opodatkowania i w związku z tym nie mogą być interpretowane rozszerzająco1. Mając na uwadze tego rodzaju orzeczenia należy zwrócić uwagę, iż nasze sądy przyjmują, że pojęcie wyjątków odnosi się nie tylko do regulacji, które w jakimś sensie pogarszają sytuacje prawną obywatela, na przykład nakładając na niego dodatkowe obciążenia, ale również takich, które wprowadzają w stosunku do niego korzystniejsze uregulowania. W tym właśnie sensie SN przyjmuje, że skoro w przepisie art, 88 ust. 1 Karty Nauczyciela przewiduje się korzystniejsze niż w powszechnym systemie emerytalnym przesłanki nabycia prawa do emerytury, to wymaga on ścisłej wykładni (wyrok z dnia 25 czerwca 2007 r., 11 UK 236/06, OSNP 2008/15-16/233). Trzeba jednak w nieco paradoksalny sposób powiedzieć, że również reguła exceptio-nes non sunt extendendae ma charakter toposu interpretacyjnego, a zatem, że również ona nie wyklucza wyjątków. W tym właśnie sensie NSA nie wyklucza na przykład odejścia od zasady ścisłej (możliwie wąskiej) wy-
» • 203 ■ « *
7. licznego orzecznictwa na ten temat por. wyrok NSA z dnia 8 lutego 2007 r., II FSK 188/06, LEX nr 303491; wyrok NSA z dnia 19 lutego 2008 r., II FSK 1726/06, LEX nr 361469; wyrok NSA z 22.05.2003, III SA 3507/01, LEX nr 145002; wyrok NSA z 19.04.2000, I SA/Lu 1764/98, LEX nr 45252; wyrok NSA z 19.03.1992, SA/Po 1902/91, ONSA 1993/1/18; wyrok NSA z 12.06.1992, SA/Po 596/92, „Glosa” 1995/3/9; wyrok NSA z 13.01.1994, SA/Po 1598/93, M. Podat. 1994/10/313; wyrok NSA z 16.06.1994, SA/Po 243/94, POP 1996/4/121; wyrok NSA z 25.06.1996, SA/Po 3280/95, LEK nr 27198 oraz wyrok NSA z 22.07.1997, SA/Sz 1735/96, LEK nr 30841.