Zasady Wykładni Prawa L Morawski9

• Rozdział VIII. Wykładnia funkcjonalna * * *

konsekwencji społecznych wprowadzenia określonych przepisów prawnych lub też przyjęcia określonej ich interpretacji²¹. Argumenty tego rodzaju zwykło się nazywać argumentami konsekwencjalistycznymi²². Argumenty konsekwencjalistyczne odgrywają szczególnie doniosłą rolę zwłaszcza w przypadku tych regulacji, w których prawo funkcjonuje jako instrument polityki społecznej (np. polityki gospodarczej, finansowej, ochrony środowiska, wychowawczej itd.).

m Interpretując normę należy brać pod uwagę konsekwencje społeczne i ekonomiczne do jakich prowadzić będzie określona interpretacja i wybrać taką interpretację, która prowadzi do konsekwencji najbardziej korzystnych.

Do argumentu z konsekwencji odwołuje się na przykład SN w uchwale z 21 grudnia 1999 r. (I KZP 45/99, OSNKW 2000/1-2/7): „Trzeba eliminować takie ustalenia interpretacyjne tekstów prawnych, przy których przyjęciu skutki stosowania odpowiedniego przepisu byłyby wadliwe, a w szczególności prowadziłyby do skutków niezamierzonych” (por. też uchwała SN z 17 marca 2000 r., 1 KZP 2/00, OSNKW 2000/3-4/22). Podobnie, SN wskazuje, że „ustalając znaczenie przepisu, bierze się pod uwagę różnorodne skutki jego zastosowania” i w związku z tym należy rozważyć, „czy rozumienie art. 28 ustawy o nadzorze ubezpieczeniowym w sposób zmierzający do zanegowania uprawnienia Rzecznika Ubezpieczonych do przedstawienia Sądowi Najwyższemu zagadnienia prawnego mającego na celu wyjaśnienie przepisów prawnych, prowadzi do skutków pożądanych z punktu widzenia konstytucyjnych funkcji Sądu Najwyższego” (postanowienie SN z 22.09.2004, III CZP 25/04, OSNC 2005/7-8/146;

²¹    Interpreńng Statutes..., s. 141; U. Schroth, Philosophische und juristische Hermeneutik, [w:] Einfiihrung in Rechisphilosophie und Rechtstheorie der Gegenwari, hrsg. A. Kaufmann, W. Hassemer, Heidelberg 1994, s. 360; H.-J. Koch, H. Russmann, op. cit., s. 227; A. Aar-nio, Denkweisen der Rechtswissenschąft, Wien-New York 1979, s. 140; H. Rottłeuthner, Zur Methode einer folgenorienderten Rechtsanwendung, “Archiv fur Rechts- und Sozialphiloso-phie” 1980/13; K. Płeszka, Uzasadnianie decyzji interpretacyjnych przez ich konsekwencje, Kraków 1996, s. 75 i n.

²²    Ch. Pereleman mówi o argumencie pragmatycznym ~ por. Ch. Perelman, 1., Olbrechts--Tyteca, The New Rhetoric. A Treatise on Argumentation, Notre Damę 1969, s. 266; Ch. Pe-relman, 'Ihe Idea of Justice and the Problem of Argument, London 1963, s. 196.

169 w■ ^: