Zasady Wykładni Prawa L Morawski&3

* ■ ■ Rozdział XIII Reguły kolizyjne

się z odpowiednim pytaniem do Trybunału Konstytucyjnego. TK, któty w licznych swoich orzeczeniach broni tego poglądu, wywodzi swoją argumentację przede wszystkim z faktu, że konstytucyjna zasada niezawisłości mówi o podległości sądów nie tylko Konstytucji, ale także ustawom¹¹. W związku z tym TK jest zdania, że w naszym porządku prawnym należy mówić nie tyle o zasadzie lex superior derogat legi infeńori, co o zasadzie lex inferior non derogat legi supeńori (postanowienie TK z 17 kwietnia 2002 r., Ts 152/01, OTK-B 2002/2/157). Z poglądem tym zgodził się SN w następującym rozumowaniu: „Sąd nie może odmówić zastosowania obowiązującego przepisu ustawy, uznając go za niezgodny z Konstytucją. Jeżeli sąd ma przekonanie co do niezgodności przepisu ustawy z Konstytucją lub ma wątpliwości w tym względzie, to - na podstawie art. 193 Konstytucji i art. 3 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym - ma obowiązek zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego z odpowiednim pytaniem prawnym. Dopiero stwierdzenie przez Tiybunał Konstytucyjny niezgodności przepisu ustawy z Konstytucją otwiera możliwość niezastosowania przez sąd tego przepisu”, (wyrok SN z 24 czerwca 2004 r., III CK 536/02, LEK nr 172784). Jak się wydaje, te same argumenty odnoszą się do przypadku sprzeczności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi oraz aktami prawa europejskiego. Mimo obowiązywania zasady prymatu ratyfikowanych umów międzynarodowych oraz aktów prawa europejskiego nad ustawami (art. 91 Konstytucji), także w tym przypadku zgodnie z argumentacją TK należy przyjąć, że sąd nie może samodzielnie odmówić zastosowania ustawy, ale powinien uruchomić procedurę przewidzianą w art. 193 Konstytucji. Trzeba jednak jasno powiedzieć, że ETS konsekwentnie broni poglądu, że zgodnie z zasadą pierwszeństwa prawa wspólnotowego nad prawem państw członkowskich każdy sąd i każdy inny organ stosujący prawo ma nie tylko prawo, ale obowiązek odmowy zastosowania przepisu prawa

ⁿ Postanowienie TK z 19.04.2005 (Ts 184/04, OTK-B 2005/2/89); postanowienie TK z dnia 22 marca 2000 r., P 12/98, OTK ZU 2000/2/67 oraz wyroki: TK z dnia 4 października 2000 r., P 8/00, OTK ZU 2000/6/189 i z dnia 31 stycznia 2001 r., P 4/99, OTK ZU 2001/2/5; postanowienia SN: V CKN 1119/00, OSNC 2002/4/49 i III CKN 326/01, nie-publ. oraz wyroki SN: V CKN 1456/00, niepubl.; z dnia 27 marca 2003 r., V CKN 1811/00, niepubl. oraz z dnia 6 listopada 2003 r„ 31 CK 184/02, niepubl; także orzeczenia NSA jak: uchwała NSA z dnia 12 czerwca 2002 r., OPS 6/00, ONSA 2001/1/4; wyrok NSA z 24.10.2000, V SA 613/00, „Glosa” 2001/4/31. Na ren temat por. K. Kolasiński, Orzecznictwo TK a orzecznictwo sądowe, „Państwo i Prawo” 1998/6; A. Wasilewski, Pytania prawne do TK, „Przegląd Sądowy” 2000/5.

mam 263    ■ * *