a ■ ■
Zasady wykładni prawa * * »
nie, o tyle ETS - przynajmniej w dotychczasowym orzecznictwie - wykazuje dużo większą skłonność do odstępowania od sensu literalnego norm unijnych, gdy jest to uzasadnione w kontekście aktualnych celów UE. Do wzrostu znaczenia pozajęzykowych metod wykładni w prawie unijnym
przyczynia się wreszcie wielojęzyczność UE i wynikające stąd problemy interpretacyjne, które nie zawsze dadzą się rozwiązać na gruncie wykładni językowej58. Z tego też powodu nierzadkie są głosy, że w orzecznictwie ETS trudno jest mówić o konsekwentnej akceptacji zasady prymatu wykładni językowej. Można zatem powiedzieć, że wykładnia funkcjonalna, a zwłaszcza celowościowa odgrywa w prawie unijnym relatywnie dużo większą rolę niż w prawie wewnętrznym oraz międzynarodowym, a w orzecznictwie ETS powszechną stała się praktyka potwierdzania wyników wykładni językowej metodami wykładni systemowej i celowościowej oraz dążenia do harmonizowania rezultatów zastosowania różnych metod wykładni. Znana z systemów prawa wewnętrznego reguła potwierdzania i harmonizowania kontekstów ma więc mocne oparcie w orzecznictwie ETS59.
Podobnie jak w prawie wewnętrznym i międzynarodowym, ETS akceptuje również powszechnie znane dyrektywy odstępstwa, które pozwalają odstąpić nawet od jasnego sensu językowego przepisu, zwłaszcza wtedy, gdy prowadzi on do rezultatów absurdalnych, rażąco niesprawiedliwych lub irracjonalnych, a także niedających się pogodzić z podstawowymi celami i zadaniami UE. Można nawet powiedzieć, że w prawie wspólnotowym dyrektywy odstępstwa stosuje dużo bardziej liberalnie niż w prawie wewnętrznym państw członkowskich i w przypadku, gdy dochodzi do konfliktu sensu językowego przepisu z aktualnymi celami i zadaniami Unii ETS nie waha się odstąpić od sensu językowego przepisu po to, by móc zrealizować założone cele.
Z wskazanymi wyżej zastrzeżeniami można powiedzieć, że wykładnia językowa odgrywa w prawie UE rolę podstawową, a ETS w swoim orzecznictwie akceptuje wszystkie reguły wykładni językowej znane z prawa wewnętrznego państw członkowskich oraz prawa międzynarodowego. ETS akceptuje w szczególności zasadę, że pojęcia należy interpretować zgodnie z ich normalnym, potocznym znaczeniem, chyba że w tekście zawarta jest
58 A. Kalisz, op. cit., s. 153.
iv N. Fennetly, op. cit., s. 667; C. Buck, op. cit., s. 164; S. M. Grundmann, op. cif., s. 365; P. Justyńska, op. cit.; M, Szuniewicz, op. cit.
--mm 302 ■*“