Zatrunienie pracownicze i niepracownicze (26)

[ J SfjOGCKI UNICD0RSyT0T TRZ0CI0GO CDI0KU

wykonywania pracy może być jednak również umowa cywilnoprawna, najczęściej umowa zlecenia bądź umowa o dzieło. Strony zawierające umowę cywilnoprawną, na podstawie której będzie wykonywana praca, mogą swobodnie wybrać jej rodzaj oraz dowolnie ukształtować jej ostateczną treść, byleby treść lub cel umowy nie sprzeciwiały się właściwości stosunku prawnego, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Niewłaściwa kwalifikacja umowy może być przyczyną poważnych problemów w sferze ubezpieczeń społecznych. Stosunek pracy zawsze pociąga za sobą obowiązek opłacania wszystkich składek na ubezpieczenie społeczne, podczas gdy w przypadku umowy zlecenia kwestia ubezpieczeń zależy od okoliczności, natomiast umowa o dzieło w ogóle nie kreuje stosunku ubezpieczeniowego (chyba że umowę o dzieło zawarł pracodawca z własnym pracownikiem).

1. Umowa o dzieło

Z umowy o dzieło można skorzystać w przypadkach, w których wykonywana jest czynność prowadząca do powstania konkretnego rezultatu, np. namalowanie obrazu, pomalowanie ścian w mieszkaniu, naprawa instalacji elektrycznej, przepisanie tekstu itp. W ramach umowy o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się wykonać oznaczone dzieło, a zamawiający zobowiązuje się zapłacić za nie wynagrodzenie.

Stronami umowy są:

• przyjmujący zamówienie, tzn. ten, kto dzieło wykona,

• zamawiający, tzn. ten, dla kogo dzieło ma być wykonane.

Umowa o dzieło jest umową rezultatu, co oznacza, że nieistotny jest sposób, w jaki wykonawca dzieło stwarzał, a liczy się jedynie efekt końcowy jego pracy. Zamówione dzieło musi być możliwe do wykonania i pewne w konkretnych warunkach .

Umowa o dzieło zawsze jest umową odpłatną, ale wynagrodzenie nie musi być pieniężne.

Ważne! Przy umowie o dzieło nie obowiązują przepisy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę, wynagrodzenie to można więc ustalić poniżej tego pułapu.

Obowiązkiem przyjmującego zamówienie jest wykonanie dzieła. Odpowiada on za jakość dzieła, może je jednak wykonać w dowolny sposób, wiążą go jedynie ustalenia co do właściwości dzieła.

Warto wiedzieć: Pomiędzy stronami umowy o dzieło nie występuje stosunek podporządkowania, ani żaden inny stosunek zależności.

Przyjmujący zamówienie nie musi wykonać go osobiście, chyba że jakość dzieła uzależniona jest od jego osobistych cech, np. wykonawca jest znanym artystą i ma namalować obraz dla zamawiającego. Z chwilą ukończenia dzieła wykonawca powinien je wydać zamawiającemu.

Zamawiający musi dzieło odebrać i za nie zapłacić. Przy odbiorze powinien sprawdzić, czy zostało ono wykonane zgodnie z zamówieniem, czy nie jest wadliwe. Wynagrodzenie należy się w chwili wydania przedmiotu umowy. Jeżeli dzieło nie zostało ukończo-nr / przyczyn leżących po stronie zamawiającego, wynagrodzenie pomniejsza się o to, co wykonawca oszczędził przez to, że dzieła nie ukończył, np. nie zużył odpowiedniej części materiałów, koszty robocizny itd.

Wiiżnc! Umowa o dzieło nie jest stosunkiem ciągłym, ma charakter jednorazowy, kończy się wykonaniem dzieła, czyli osiągnięciem rezultatu, dla którego została /awaria, dlatego też nie można jej wypowiedzieć!

Istnieje możliwość odstąpienia od umowy - w razie złożenia oświadczenia o odstąpieniu, umowa nie wywołuje żadnych skutków, traktuje się ją tak, jak gdyby nigdy nie została zawarta. Odstąpić od umowy można w następujących przypadkach:

• przyjmujący opóźnia się z rozpoczęciem lub wykonaniem dzieła tak, że można przypuszczać, że nie ukończy dzieła w terminie,

• przyjmujący zamówienie wykonuje dzieło sprzecznie z umową lub wadliwie,

• dzieło ma istotne wady, których nie można usunąć,

• nastąpiła urzędowa zmiana cen lub stawek lub zaistniała konieczność przeprowadzenia dodatkowych prac, co z kolei wiąże się z koniecznością zwiększenie wynagrodzenia kosztorysowego - zamawiający może wówczas odstąpić od umowy, musi jednak zapłacić wykonawcy odpowiednią część wynagrodzenia.

Ważne! Do chwili ukończenia dzieła zamawiający może w każdej chwili odstąpić od umowy. Musi jednak zapłacić wykonawcy umówione wynagrodzenie, pomniejszone o koszty, które wykonawca oszczędził z powodu niewykonania dzieła.

2. Ilinowa zlecenia

l linowa zlecenia jest jedną z najczęściej zawieranych umów cywilnoprawnych. W przeciwieństwie do umowy o dzieło, jest umową starannego działania. Nie liczy się więc końcowy rezultat pracy przyjmującego zlecenie, ale to, jak zlecenie to było wykonywane.

W umowie zlecenia biorący zlecenie zobowiązuje się do świadczenia określonych czynności na rzecz dającego zlecenie. Sposób wykonania zlecenia, miejsce i czas jego wykonania są zależne od zleceniobiorcy, który samodzielnie organizuje swoje działanie C '/.asem jednak dopuszczalne jest, aby zleceniodawca wyznaczył miejsce wykonaniu /lecenia. Biorący zlecenie nie pozostaje w stosunku podporządkowania względem zleceniodawcy. Zleceniodawca może, w granicach określonych w umowie, udzielać zleceniobiorcy określonych wskazówek, do których zleceniobiorca powinien się za-.losować. Przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonych czynności. Przedmiotem umowy jest staranne działanie. W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania odpowiada za wynikłą stąd szkodę.