Zarządzanie należnościami 217
bieżącej, służącego także na pokrycie należności z tytułu sprzedaży kredytowej. Cesja należności występuje również w przypadku faktoringu oraz odprzedaży należności wątpliwych lub uznanych za nieściągalne.
Faktoring
Faktoring jest specyficzną formą inkasa należności od odbiorców. Polega on na odprzedaży przez firmę należności z tytułu wyświadczonych odbiorcom dostaw produktów i towarów przed terminem płatności — bankowi lub innej instytucji finansowej specjalizującej się w inkasie wierzytelności. Wówczas firma, która dokonała sprzedaży, udzielając odbiorcy kredytu handlowego, ceduje (odstępuje) należności z tego tytułu instytucji finansowej — z reguły bezpośrednio po dokonaniu transakcji — otrzymując w zamian gotówkę. Inkasem należności w dacie jej płatności zajmuje się wtedy jej nabywca.
Partnerzy
faktoringu
W przypadku faktoringu występują trzy strony, tj.:
— faktorant czyli podmiot sprzedający należności przed terminem ich inkasa,
— dłużnik, tj. odbiorca, któremu faktorant sprzedał towary lub produkty, udzielając mu kredytu handlowego,
— faktor, przejmujący funkcję inkasa należności wzamian za wynagrodzenie ustalone w umowie z faktorantem przeważnie w formie określonego odsetka od nabytych należności.
W praktyce mogą wystąpić różne formy faktoringu, przy czym zakres usług faktoranta a także odpowiedzialności za inkaso należności powinna regulować szczegółowo wzajemna umowa. Można jednak wyodrębnić dwa zasadnicze rodzaje faktoringu, tj.:
Faktoring pełny i niepełny
— faktoring pełny, jeżeli faktor, nabywając należność, przejmuje na siebie pełne ryzyko jej inkasa, a więc zarówno ryzyko niewypłacalności dłużnika jak i opóźnienia wpływów,
— faktoring niepełny, w przypadku gdy faktor dochodzi zwrotu należności od faktoranta, jeżeli dłużnik staje się niewypłacalny lub przejmuje ryzyko z tym związane tylko częściowo.
Nabywając należności, faktor przekazuje z góry ich równowartość faktorantowi po pomniejszeniu o odsetki i prowizje, zaś