W praktyce szkolnej, nie chodzi o to, aby precyzyjnie deklamować zasady i założenia określonej metody nauczania i mocno się trzymać instrukcji i „przepisów”.
To zadanie dla badaczy problemu i systematyków.
Ale warto znać wiele różnych metod, technik, sposobów rozwiązywania określonego typu problemów.
„Wynalazki” danej metody można łączyć, przekształcać — opracowując swój własny, niepowtarzalny warsztat pracy.
Wszystko zależy od twojej uważności, kreatywności i otwartości...
Najważniejsze to osiągnąć porozumienie z uczniem i zrealizować pewien ustanowiony cel!
Jednym z przejawów demokracji w szkole, jest demokratyczne podejście do nauczania innych. Demokratyczne — znaczy ii w procesie edukacji nie jest pomijany żaden uczeń!
„mówi, mówi, ale co mówi •— nie mówi"
Słuchanie nie jest czynnością automatyczną, jest wysiłkiem.
Zapamiętujemy 85-90% tego, co widzimy, 15% tego, co słyszymy. Dorośli ludzie słuchają efektywnie tylko 25-50% czasu. Co oznacza iż znaczna część informacji jest w ogóle nie rejestrowana! Wynika to z różnicy średniego .tempa mówienia (150 słów na minutę), a zdolności umysłu do przetwarzania informacji (500-600 słów na minutę). Zatem — słuchaczy należy przygotować do słuchania i motywować od czasu do czasu tzw. pytaniami pomocniczymi, zezwalającymi na chwilową aktywność własną (np. powiedzcie swojemu sąsiadowi po prawej stronie co sami o tym-a-tym myślicie albo zapiszcie w swoich zeszytach swoje wrażenia, później je porównamy).
Średnia zdolność zapamiętywania zależy od zastosowanej metody, oto kilka
Jest jeszcze kilkadziesiąt powodów dla których ludzie nie słuchają! (przypomnij sobie rysunek nr 2).
„Myśl jak mędrcy, ale mów jak zwykli ludzie” (Arystoteles).
Wykład może być metodą aktywizującą proces nauczania (mimo tych licznych ograniczeń!).
Oto krótki przepis.
Powiedz na początku o czym będziesz mówić. Powiedz to! Na koniec powiedz jeszcze raz w skrócie o czym mówiłeś. Mów w możliwie szybkim tempie, ale dynamicznie. Przy najważniejszych sprawach zmień ton głosu (aby zastosować prawo kontrastu i umożliwić skupienie uwagi). Rób przerwy po wygłoszeniu spraw trudniejszych, dziwniejszych... pozwól na refleksję.
— 87 —