39
-kupienie Zamczyskiem zwane, z obudwu dolin bardzo widoczne, ponieważ leży na pochyłości północnśj, prawie ogołoconej z lasu. Widok z zamczyska na dolinę Ojcowską jest rozlegiejszy jeszcze, ale mniej dla malarza korzystny ni i: z Janaszowki, która ztamtąd tylko swą wierzchołkową płaszczyznę przedstawia patrzącym, niby tonąca w dolinie. Są miejsca, z których widok na dolinę Ojcowską daleko więcśj zachwyca, niżeli z wierzchołka góry Chełm, zkąd tę dolinę tylko z poza drzew i w położeniach zasłaniających się wzajem widać. Ciekawszy ztamtąd widok na Karpaty i Kraków, który powoduje wielu przybywających do Ojcowa, że z lunetą na Chełm wstępują.
Zstępując z góry Chełm po jej spadzistości zachodnio-północnej , idzietsię ku niedaleko ztamtąd i w tym samym desie położonemu skupieniu skał, wsławionemu jedną z naj-rozleglejszych w kraju naszym jaskiń, a którój niejednostajne nadają nazwisko. Zowiąjąto Gzapwicl깥 z przyczyny że grunt na którym się znajduje, do wsi Czajowie należy; to Królewska albo Łoldetkowshą, idąc za utrzymują-cćm się w ustach okolicznego ludu podaniem, że w XIV wieku królowi Władysławowi Łokietkowi, ukrywającemu się w tych stronach, jaskinia ta za główne służyła schronienie. To pewna, że w różnych trwogach krajowych, jakoto w czasie napadów tatarskich, w czasie wojen szwedzkich, a nadewszystko w czasie morowego powietrza, kiedy lud przerażony częstemi śmierciami w domach, do lasów’ uciekał, kryła ona lękliwych i od tych to zapewne epok spoczywają na dnie jej pićrwszćj komory zakopane kości ludzkie, całe czaszki lub dolne szczęki z doskonale zachowującśmi się zębami. Głębsze komory tćj jaskini na coraz niższym mżą poziomie, tak dalece cjże do jednćj z nich, rozległością już nie izbie, ale świątyni podobnej, po długiej drabinie schodzić potrzeba. Ją to podanie przekazało nam, jako komnatę zamieszkiwaną przez króla tułacza, którego naw’et łóżkiem mianują przewodnicy jednę głęboką, naturalną framugę w jćj śpianie. W tćj samćj komorze, mającej dalsze jeszcze i głębsze ujście i zakręty, leży na spodzie niewy-czerpnięty dotąd zbiór kości zwierząt z przedhistorycznych czasów, a w szczególności jaskiniowego niedźwiedzia (Ur-sus speiaeus), wymiarów większych niż w kościodajnej ja-