kdań
fcsżćym poziomie naprężeń oraz zwięk-przepro wadzenie analizy statystycznej serowych. Jest to niezwykle istotne ze aęczeniowych poszczególnych próbek, l Te- rozrzut w przypadku niektórych ary. Norma PN-76/H-04325 dotycząca f n: wymaganej liczebności próbek, ani K} ch wyników. Szczegółowe wytyczne 5:;: w anych normach amerykańskich — diieko wybiegających poza tematykę f io rneistawienia metody określenia e m-.rr.eezenia granicy zmęczenia ZG
fat współrzędnych (logvV, u) w zakresie m okół linii prostej, pomijając nie-ńkacy- owy ch oraz w okolicy granicy * ~ i wyznaczyć tylko jedną prostą, zależnej od niej jest najmniejsza rresji dla danych pomiarowych
e -jest wartością a gdy logN = 0 ■KzamBec maksymalną wartość naprę-onriDO^} m prostej regresji obliczamy
(2.3)
(2.4)
aweaa: wielkości pomiarowych, azśry r* kii do zniszczenia dla /-tej
W ielkości m i £ pozwalają wykreślić lewą gałąź wykresu Wóhlera w zakresie ograniczonej trwałości zmęczeniowej z pominięciem obszaru tzw. wytrzymałości niskocyklowej. W tym obszarze, zamiast wykresu Wóhlera, stosujemy najczęściej wykresy przedstawiające trwałość elementu w funkcji amplitudy odkształcenia plastycznego eapl lub całkowitego sac.
Najważniejszą informacją, której dostarcza wykres Wóhlera, jest wartość granicy zmęczenia ZG. Używając metodyki badań podanej w punkcie 2.2.3 określić można miko przybliżoną jej wartość. W celu dokładnego oszacowania tej wielkości należy przeprowadzić dodatkowe badania zmęczeniowe z wykorzystaniem co najmniej 25 próbek stosując metodę schodkową opisaną w [2, 5], Pierwszą próbę przeprowadza się przy dowolnym naprężeniu zbliżonym do oczekiwanej wartości granicy zmęczenia ZG. Jeśli próbka uległa zniszczeniu, kolejną próbę przeprowadzamy przy naprężeniu obniżonym o z góry ustaloną wartość (zwykle Acr < 0,05ZG). Jeśli natomiast próbka nie pękła po osiągnięciu bazowej liczby cykli NG, wartość naprężenia należy zwiększyć o Acr. Powyższą procedurę powtarzamy, nanosząc kolejne wyniki na schemat zgodnie z rysunkiem 2.3.
q,=180MPa r=0
10 15 20
numer próby
-•-0-
złamanie |
niezłamanie |
1 |
0 |
2 |
1 |
4 |
3 |
2 |
4 |
2 |
2 |
1 |
2 |
0 |
1 |
12 |
13 |
Rys. 2.3. Schemat nanoszenia wyników badań dla potrzeb wyznaczenia granicy zmęczenia metodą schodkową (x - próbka uległa złamaniu; • - próbka nie uległa złamaniu po osiągnięciu podstawy próby zmęczeniowej)
Do obliczeń Z wykorzystujemy liczbę zdarzeń F, które wystąpiły w badaniach rzadziej. Dla przypadku przedstawionego na rysunku 2.3, rzadziej występowało zniszczenie próbki (F = 12). Omawiany schemat uzupełniamy częstością występowania zdarzeń rzadszych f0,fvf2 ../„na poszczególnych poziomach naprężeń, rozpoczynając od poziomu i = 0 przy najniższym naprężeniu a0, na którym wystąpiło takie zdarzenie. Należy zwrócić uwagę, że symbol i w metodzie schodkowej oznacza numer poziomu naprężenia, w odróżnieniu od numeru kolejnej próby we wzorach (2.3) i (2.4).
33