IMG'93 (3)

rzycie! decyduje, czy w jego interesie jest wykonanie zobowiązania, czy pluta kary umownej.    '' **•

Funkcją kary umownej jest zastąpienie odszkodowania. Jeżeli _w-w treści umowy nic znajdzie się postanowienie o dopuszczalności dochodzę** ods/.kodowunia przewyższającego karę umowną, to w myśl art. 484 par. | ^ nie jest to dopuszczalne.

Wysokość kar umownych zależy od uznania stron umowy. Inaczej b^j. ustalane kwoty kar umownych za niewykonanie przedmiotu umowy, a inaczej zu jego nienależyte wykonanie. Kodeks cywilny dopuszcza możliwość żądani) obniżenia wysokości kar umownych (żądanie może być skierowane hezpo. średnio do kontrahenta lub pozostawione rozstrzygnięciu sądu) w dwóch przypadkach:

•    gdy zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane.

*    gdy kora umowna jest rażąco wygórowana.

Celem tego uregulowania jest zapobieżenie wzbogaceniu się wierzyciela w nieuzasadnionym zakresie, co pozostawałoby w sprzeczności z charakterem kąty umownej, która ma zastąpić odszkodowanie.

11.4.11 Rękojmia i gwarancja w umowach o roboty budowlane

Rękojmia zu wady fizyczne przedmiotu umowy o roboty budowlane W odniesieniu do umowy o roboty budowlane przepisy Kodeksu cywilnego wprowadzają zasadę szczególnej ochrony interesów inwestora w przypadku, gdy przedmiot umowy jest dotknięty wadami. Inwestor może oczywiście dochodzić swoich praw, powołując się na ogólne przepisy dotyczące odpowiedzialności za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązań (art. 471 i nast. k.c.). Droga la nie daje mu jednak pewności, że jego interes będzie w pełni chroniony. Przepisy o skutkach nienależytego wykonania zobowiązań przyznają wierzycielowi wyłącznie prawo żądania naprawienia szkody, jaką poniósł wskutek okoliczności, za które odpowiada dłużnik (tzn. okoliczności objętych winą samego dłużnika lub osób, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność). Katalog uprawnień przysługujących w ramach rękojmi jest szerszy, a same uprawnienia są niezależne od winy dłużnika oraz jego wiedzy o istnieniu wad.

W kwestii rękojmi za wady Fizyczne wykonanego obiektu budowlanego art. 656 k.c. odsyła do odpowiedniego stosowania przepisów o umowie o dzieło. Stosowny przepis o umowie o dzieło nakazuje natomiast, aby do rękojmi za wady dzieła stosować odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży. jeżeli z przepisów poprzedzających (tzn. przepisów regulujących umowę o dzieło) nie wynika nic innego. Jak widać unormowania odnoszące się do rękojmi za wady obiektów budowlanych są dosyć złożone.

_{odnME(C S}ię do treści art. 647 k:c.. który zawiera kodeksową definicję _oW„ g roboty budowlane, możemy stwierdzić, że przedmiot umowy o ro-hodowlane ma wady. jeżeli przy jego wykonaniu zostały naruszone zało-_aWatte w dokumentacji projektowej lub zasady wiedzy technicznej, podatkowo ustawa - Prawo budowlane uzupełnia ten katalog norm o przepisy Kclwiczno-budowlane oraz Polskie Normy. Do przepisów techniczno-budo-alanyćh zalicza się przy tym m.in. warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich usytuowanie oraz warunki techniczne użytkowania obiektów budowlanych, zawarte w licznych przepisach wykonawczych do ustawy — Prawo budowlane.

Odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady może spowodować fakt zastosowania przez wykonawcę wyrobów niedopuszczonych do obrotu i powszechnego lub jednostkowego stosowania w budownictwie.

Charakter odpowiedzialności z tytułu rękojmi

Instytucja rękojmi za wady, jak już wspomniano, jest prawnym wyrazem specjalnej ochrony interesów inwestora, która należy mu się z punktu widzenia bezpieczeństwa obrotu.

Odpowiedzialność wykonawcy z tytułu rękojmi za wady przedmiotu umowy jest niezależna od winy wykonawcy oraz osób. które działają na jego rachunek, niezależna od szkody, jaką poniósł inwestor wskutek istnienia wad oraz niezależna od wiedzy wykonawcy o tym, że przedmiot umowy o roboty budowlane ma wady. Wręcz przeciwnie, fakt zatajenia wad przez wykonawcę powoduje jego surowszą odpowiedzialność. Zarzut z tytułu rękojmi odpada, jeżeli w chwili odbioru przedmiotu umowy inwestor wiedział o wadach, w szczególności, jeżeli wiedział że materiały użyte do wykonania robót budowlanych, maszyny, czy też urządzenia są wadliwe, a mimo to godził się na ich zastosowanie. Ciężar udowodnienia tego faktu spoczywa na wykonawcy, który tylko wtedy może uchylić się od zaspokojenia roszczenia inwestora.

Od odpowiedzialności z tytułu rękojmi zwalnia wykonawcę fakt, że wadliwych materiałów, maszyn lub urządzeń dostarczył inwestor, albo że wady powstały wskutek wykonania robót według wskazówek inwestora. Musi przy tym udowodnić, że uprzedzi) inwestora o niebezpieczeństwie zniszczenia lub uszkodzenia obiektu lub. że mimo zachowania należytej staranności nie mógł stwierdzić wadliwości dostarczonego przez inwestora projektu, materiałów, maszyn lub urządzeń.

Uprawnienia z tytułu rękojmi

Specyfika przedmiotu umowy o roboty budowlane spowodowała, że uprawnienia inwestora z tytułu rękojmi za wady obiektu budowlanego zostały zmodyfikowane W stosunku do tych. jakie Kodeks cywilny przewiduje dla kupującego przy umowie sprzedaży. Wśród uprawnień inwestora nie wymieniono upraw-