Przykład 11-12. Rozwiązać belkę przedstawioną na rys. ll-50a.
Rozwiązanie
Ponieważ obciążenie belki jest pionowe, w sztywnym utwierdzeniu nie wystąpi składowa pozioma oddziaływania. Niewiadome podporowe są więc następujące: M A, RA i R„ (rys. I l-50b). Napiszemy warunki równowagi:
I P„ = 0. Ra + RB-ql = 0. (a)
IW„ = 0 -Ma + RaI-^ = 0. * (b)
■ Równanie równowagi rzutów na oś poziomą jest spełnione tożsamościowo.
■ Mamy więc trzy niewiadome podporowe, a tylko dwa równania równowagi. Jedna z tych niewiadomych jest niewiadomą nadliczbową.
b)
ab
->i
M » | l.u u n.i 11111111 mrj
q
■ Rozpatrywaną belkę AB można traktować jako belkę obciążoną ciężarem ą oraz reakcjami M Ra i R„. Reakcje RA i RB przeciwdziałają przesunięciu pionowemu belki w dół, natomiast moment utwierdzenia M A uniemożliwia obrót belki na podporze A, w wyniku czego kąt ugięcia na tej podporze jest równy zeru. Przyjmijmy reakcję R„ jako niewiadomą nadliczbową. Można wtedy uważać, że belka AB (rys. Il-50b) powstała z belki statycznie wyznaczalnej, w tym przypadku wspornika (rys. Il-50c). który następnie obciążyliśmy niewiadomą nadliczbową R„ (rys. 11 -50d). Belkę statycznie wyznaczałną. powstałą w wyniku usunięcia niewiadomych nadliczbowych, będziemy nazywać belką podstawową. Ugięcie końca wspornika belki podstawowej obciążonej ciężarem q jest równe / (rys. 11 -50c). W belce rzeczywistej ugięcie to jest równe zeru. Jeśli więc belke podstawową obciążymy niewiadomą nadliczbową RB wywołującą takie same co do wartości, a przeciwne co do znaku ugięcie/belki podstawowej (rys. ll-50d), to ugięcie końca belki
/= 0 (c|
i ostatecznie otrzymamy schemat belki rzeczywistej (rys. ll-50e). Wyrażenie (c) jest trzecim równaniem, które wraz z równaniami równowagi (a) i (b) pozwoli wyznaczyć wszystkie niewiadome
210