NDIGDRUK00572758 djvu

- 48 -

skutkiem raka, suchot lub przymiotu podupadli w wysokim stopniu na zdrowiu.

I w tem cierpieniu pierwszorzędną rolę przy leczeniu odgrywa pożywna i stosowna dyeta. Jeżeli powodem jest skrofuloza, poradzić należy prócz tego ciepłe odzienie, przebywanie nad morzem i kąpiele słone, wino i żelazo, a także jod. Doskonałym preparatem jest syrop jodowo-żelazisty (syrupus ferri jodati), który zmieszany z syropem zwyczajnym, przyjmuje się trzy razy dziennie po łyżeczce od kawy, (jeszcze lepszym środkiem są pigułki Rlancard’a (przyp. tłom.j; wcieranie maści jodowo-potasowej w okolicę wątrobową i pędzlowanie skóry tinkturą jodową są bardzo korzystne.

ROZDZIAŁ IV.

Bak wątroby.

Wątroba jest organem, w którym formuje się bardzo często rak, lecz najczęściej tylko wtórnie t. j. przechodzi na nią z żołądka lub z kiszek. Przyczyny raka wątroby są podobnie ciemne, jak samego raka. W młodszym wieku pojawia się niesłychanie rzadko, lecz dopiero w późniejszych latach po czterdziestym roku życia, równie często u obojga płci.

Z początku objawy są bardzo małoznaczne, chory skarży się na pełność w prawem podżebrzu, brak apetytu, wzdęcia i inne objawy niestrawności. Po pewnym czasie spostrzega lekarz, a czasami i sam pacyeut, powiększenie wątroby. Takowe występuje i jest namacalne poniżej brzegu rzekomych żeber i sięga pępka albo i niżej. Wtedy chory skarży się już na silne bóle w okolicy żołądkowej,