51
Pierwsza forma nazywa się: żółtaczką wątrobową, druga: żółtaczką knbio-pochodną. Wątrobowa, jak już powiedzieliśmy, bierze początek w zastoju żółci a powodem jej mogą być wszystkie przyczyny, któie ten zastój powodują: guzy wątroby lub organów leżących w sąsiedztwie, które przewody żółciowe zatykają, katar tych przewodów, kamienie żółciowe (zobacz rozdział wstępny), katar dwunastnicy, który przeszedł na przewody żółciowe, zatkanie ich przez robaki, ropę I t. p.
Ten rodzaj żółtaczki rozpoczyna się zazwyczaj pe-wnemi zwiastunami, rzadziej nagle. Na kilka dni przed jej pojawieniem się występują pewne objawy ze strony wątroby i przewodu pokarmowego: pełność w brzuchu, brak apetytu, obłożony język i t. p. są zwykłemi zwiastunami. Z chwilą gdy żółć została powstrzymaną w swem wydzielaniu się, następuje żółtaczka, krew już po upływie 24 a mocz po 48 godzinach, skóra zaś po 72 są żółto zabarwione. Najpierw uzewnętrznia się ona na białkach oczu. W tym czasie wątroba jest wrażliwą na dotykanie i powiększoną. Język jest obłożony śluzem, chory dostaje wstrętu do mięsa i tłustych pokarmów, wypróżnienia są suche i odbarwione z powodu braku domieszki barwników żółci, mocz staje się ciemno-zielonym, pot zabarwia często bieliznę na żółto. Dotknięci żółtaczką skarżą się na swędzenie skóry i szybko chudną.
Przebieg żółtaczki zależnym jest od tego, czy przyczyna, która ją sprowadziła, daje się usunąć z łatwością lub z trudnością, albo też wcale nie jest uleczalną. W pierwszym razie przypadłości chorobliwe kończą się bardzo prędko a wyleczenie jest kompletnem. Kał przybiera zaraz właściwy, żółty kolor, mocz staje się jaśniejszym a wszystkie opisane wyżej symptomy szybko znikają. Najdłużej pozostaje zabarwienie skóry, która wraca do
4*