P1350612

■

IM

Noto cimtiwa

Wśród plac czasowych występują następujące jej odmiany:

•    czysta płaca czasowa (6 firm),

•    płaca czasowa z premią (82 firmy),

•    płaca czasowomagrodowa (4 firmy),

•    płaca ryczałtowa (16 firm).

Czysta płaca czasowa jest funkcją przepracowanego przez pracownika § j. miesiącu czasu pracy i stawki osobistego zaszeregowania w przeliczeniu n* - r**

Pozostałe wymienione formy są wzbogacone o premię lub nagrodę. Pojęciu?¹ czasowo-nagrodowcj wprowadzono w czterech zakładach po to, by pracownią

świadomy, że zmienna część wynagrodzenia zależy od uznania kierownika,

w

ryczałtowa jest agregatem, w skład którego wchodzą następujące składniki ||f

•    płaca zasadnicza pracownika należna za nominalny wymiar czasu pracy,

•    dodatki: stale, jeśli występują w zakładzie i na stanowisku (np. za staż załadunek i wyładunek),

•    średnia kwota dodatków zmiennych, np. za pełnione dyżury, za prace szkody I uciążliwe, za godziny nadliczbowe, średnia wysokość premii i inne.

Wymienione odmiany plac czasowych są stosowane na większości stanowiskai_t robotniczych i w grupie pracowników obsługi oraz na stanowiskach robotniczym pośrednio i bezpośrednio produkcyjnych, ale w małym zakresie. Wystąpiły w których zastosowano dwie odmiany płac czasowych.

Formy akordowe

W badanych firmach stosuje się 8 odmian akordu na stanowiskach robotnk^ Są to:

•    akord indyw idualny, którego miarą jest czas normowany (8 firm),

•    akord indywidualny za ilość wykonanych sztuk (zlotowy) (6 firm),

•    akord indywidualny, którego miarą jest czas normowany z premią (9 firm),

•    akord indywidualny z premią za ilość wykonanych sztuk (1 firma),

•    akord zespołowy obliczany w oparciu o czas normowany (8 firm),

•    akord zespołowy oparty o czas normowany z premią (5 firm),

•    akord zespołowy z premią za ilość wykonanych sztuk (3 firmy),

•    akord zryczałtowany zespołowy (I firma).

Zasadnicza klasyfikacja akordu, wykazująca dużą użyteczność w praktyce, la podział na akord, którego miarą jest czas normowany oraz akord oparty na wycenie pa cy jednej sztuki wyrobu lub jego części składowej.

Wyliczanie wynagrodzenia w akordzie na podstawie czasu normowanego odbyt się według następującego algorytmu:

W.-^Z.T.TS,

(27)

„BółyiTK

IV _ wynagrodzenie akordowe,

2 - ilość wykonań dla Mego zadania, operacji.

f, - pracochłonność jednostkowa dla Mego zadania, operacji,

Sl - stawka zaszeregowania robót dla Mego zadania, operacji.

Powyższy wzór stosuje się zarówno do wyliczania akordu indywidualnego, jak i zespołowego, w którym miarą wykonanej pracy jest czas normowany.

Drugi rodzaj akordu uwzględnia wyliczanie wynagrodzenia w zależności od liczby wykonanych sztuk wyrobu, jego części składowych lub zespołów operacji. Wymaga wyliczenia wynagrodzenia za jednostkę produkcji

(28)

gdzie:

Q, -liczba wykonanych sztuk Mego wyrobu lub jego części składowej, lub zwartego zespołu operacji.

Ci - wynagrodzenie za jednostkę wykonanej produkcji.

Akord za liczbę wykonanych sztuk jest częściej stosowany w przypadku produkcji mniej złożonej (tabela 20). Motywacja pracownika jest tutaj ukierunkowana na wykonanie jak największej ilości jednostek produkcji, a nie na przekraczanie norm pracy, jak w akordzie wyliczanym według czasu normowanego.

Pozostałe formy akordu, wymienione wyżej, są wzbogacone o premię. Premie w akordzie nie są wysokie i wynoszą S-IS%. Ich wypłatę uzależnia się od:

•    jakości wykonanej pracy,

•    terminowości i rytmiczności pracy,

•    udziału — wkładu pracownika w efekty ilościowo-jakościowe - w przypadku akordu zespołowego,

•    pełnego wykonania i przekroczenia wykonania zadań spełniających wymagania jakościowe w akordzie zespołowym.

W firmach stosujących akord zespołowy indywidualne wynagrodzenie pracownika wylicza się według następujących dwóch sposobów:

Pierwszy sposób:

a)    najpierw wylicza się pracownikowi podstawową część wynagrodzenia według zasad jak w systemie czasowym, czyli stawki godzinowej wynikającej z osobistego zaszeregowania pracownika pomnożonej przez czas przez niego przepracowany w danym miesiącu,

b)    dokonuje się sumowania wynagrodzeń dla wszystkich pracowników wyiiczo-aych według zasady podanej w podpunkcie a.