page0045

Płazy bezogonowe: Ropuchy. Przylgopalcy. Bezjęzykie. 23

Płazy bezogonowe: Ropuchy. Przylgopalcy. Bezjęzykie. 23

nóg spięte błoną, zaledwie do połowy. Skóra z wielkiemi brodawkami, wydziela-jącemi mleczysto-białą, piekącą, ciecz

0    ostrym, czosnkowym zapachu. Źrenica pozioma; gruczoły zauszne duże, wydatne; błona bębenkowa wyraźna. Pysk całkiem bezzębny, język mięsisty, od tyłu wolny

1    całobrzegi. Samce z pęcherzami dźwię-kowemi. Skrzek składają w sznurowatych masach. Wybitnie lądowe, do wody wchodzą jedynie dla złożenia skrzeku; zimują na lądzie zagrzebane w ziemi. Karmią się owadami, robakami oraz ślimakami i są bardzo pożyteczne; koło 100 gatunków ze strefy gorącej i umiarkowanej; u nas 3.

Tab. 10 fig. 9. Ropucha szara cz. zwyczajna (Bufo yulgaris) największa z naszych (dł. 12 cm i więcej), o najbardziej krępej budowie, krótkich i grubych nogach tylnych; brodawki skórne bardzo silnie rozwinięte. Grzbiet brunatno- lub czarniawo-szary, często plamisty; brzuch jaśniejszy, bez plam u samca, plamisty u samicy. Pospolita u nas i w całej Europie oraz Azji umiarkowanej; żyje do 40 lat.

Tab. 10 fig. 10. Ropucha pasków-

ka (Bufo calamita), najmniejsza z naszych (dł. 5 — 8 cm) również krępej budowy, ale z bardziej wydłużoną głową; brodawki skórne wydatne z czer-wonemi wierzchołkami. Grzbiet brunatno- lub oliwkowo-zielonkawy z podłużną żółtą pręgą (bardzo charakterystyczna cecha); brzuch białawy lub żółtawy, często plamisty. Zamieszkuje głównie Europę śród. i zach.; u nas rzadsza od poprzedniej i mniej liczna.

Tab. 10 fig. 11. Ropucha zielona

(Bufo yiridis), wielkości pośredniej (dł. 8 — 10 cm); odznacza się najbardziej

2 Podrząd. Bez,

Nie mają wcale języka, a czasami i zębów. Tylko 4 gatunki ze strefy zwrotnikowej.

Tab. 10 fig. 14. Grzbietoród ame rvkański cz. Pipal (Pipa americana), duża żaba (dł. do 14 cm) o potwornym wyglądzie, z wielką trójkątną gło-

smukłą postacią i najdłuższemi nogami tyluemi, skacze też najlepiej ze wszystkich trzech; brodawki skórne niezbyt wydatne, z czerwonemi wierzchołkami. Ubarwienie bardzo charakterystyczne: grzbiet jasno- lub ciemno-szary w wielkie zielone plamy, brzuch białawy. Pospolita u nas i wogóle w Europie.

B. Przylgopalce (Discodactyla).

5 Rodzina. Żabki drzewne (Hylidae).

Ciało smukłe, nogi tylne długie o palcach złączonych błoną; błona bębenkowa wyraźna; nie mają gruczołów zausznych; zębów brak tylko na żuchwie.

Właściwe przeważnie Ameryce i Austra-lji; przebywają na drzewach, do wody wchodzą tylko na składanie skrzeku; prawie 200 gatunków, z nich w Starym Święcie wogóle bardzo mało, u nas 1 tylko.

Tab. 10 fig. 12. Rzekotka zielona

(Hyla arborea), mała (dł. 4 — 5 cm), zgrabna żabka, o skórze na grzbiecie gładkiej, zielonej, na brzuchu groszkowanej, białawej; język mięsisty, od tyłu słabo wycięty. Wydzielina skóry gryząca. Samce z pęcherzem dźwiękowym na czarno-brunatnem podgardlu; podgardle samicy białawe. Zamieszkuje Europę, Afrykę i Ązję; u nas pospolita wszędzie; na zimę zagrzebuje się w mule na dnie wody.

Tab. 10 fig. 13. Żabka workowata

(Nototrema marsupiatum), mała żabka (dł. 6 — 7 cm), z postaci podobna do naszej rzekotki, ale o skórze brodaw-kowatej; samica na grzbiecie posiada kieszeń, w której jajka odbywają rozwój. Zamieszkuje Meksyk i Peruwję.

;zykie (Aglossa).

wą i gwiazdkowatemi przysadkami na końcach palców; pysk bez języka i bez zębów. Jajka odbywają rozwój a młode przeobrażenia na grzbiecie samicy w zagłębieniach, które się wytwarzają w skórze naokoło każdego jajka. Brązy]ja, Gujana.